Κυριακή 30 Ιουνίου 2013

Ωφέλιμα ζιζάνια. Περδικάκι Parietaria Judaica




Η  Ελξίνη ή παριετάρια η ιουδαϊκή, ή  περδικάκι, είναι  μια καλοκαιρινή ανθοφόρα τσουκνίδα που συντροφεύει τους ανθρώπους της πόλης και ένα από τα πιο ισχυρά αλλεργιογόνα. Είναι ένα ζιζάνιο ποώδες και πολυετές είδος τσουκνίδας  χωρίς αγκάθια, από  την οικογένεια Urticaceae.
Το φυτό κατάγεται από τη  Μεσόγειο, αλλά έχει πολιτογραφηθεί σε όλο τον κόσμο, και βρίσκεται τόσο στην επαρχία όσο και  μέσα στις πόλεις. Είναι τόσο κοινό, που ποτέ δεν του δίνουμε σημασία. Όμως, στολίζει τα χαλάσματα και τις ρωγμές  των παλιών  τοίχων κρύβοντας από τα μάτια μας τις φθορές.  Παρόμοιο είδος  με το περδικάκι που συχνά συγχέονται είναι η  παριετάρια η φαρμακευτική (Parietaria officinalis L.), η λεγόμενη και " τσουκνίδα του τοίχου". Ένα χαρακτηριστικό της είναι ότι αναπτύσσεται στις  ρωγμές  των τοίχων  χωρίς να λογαριάζει  τη βαρύτητα.
Το περδικάκι(ελξίνη) έχει ροζ - κοκκινωπούς  τριχωτούς βλαστούς και πράσινα φύλλα, ενώ η τσουκνίδα του τοίχου είναι ολόκληρη  πράσινη. Και τα δυο θεωρούνται ζιζάνια, αλλά είναι βρώσιμα και ωφέλιμα φυτά. Διώχνουν τα έντομα  και είναι τροφή για  τα μικρά πουλιά.
Βρώσιμες χρήσεις:Στην κουζίνα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα τρυφερά βλαστάρια με τα φύλλα, ωμά ή μαγειρεμένα, αν τα έχουμε βρει σε καθαρό σημείο. Μπορούν να προστεθούν σε ανάμεικτες σαλάτες, σε  πίτες, να γίνουν  χυμός,  να μαγειρευτούν με άλλα χόρτα και να γίνουν σούπα. Δεν είναι σπουδαίο φυτό σε γεύση αλλά διαθέτει  βιταμίνες ,πολύ χλωροφύλλη που βοηθά όλα τα συστήματα, και  φαρμακευτικές ιδιότητες που εκτιμούνται  από την αρχαιότητα.
Φυσικά έτσι που καλομάθαμε θα έλεγε κανείς ότι είναι περισσότερο ένα τρόφιμο πείνας.
Οφέλη για την υγεία
Το περδικάκι είναι γνωστό από την αρχαιότητα ως βάλσαμο για τα τραύματα και τα εγκαύματα, για την διουρητική  του δράση, και σαν καταπραϋντικό στο βήχα το κρυολόγημα και  τον πονόλαιμο.
Σύμφωνα με τον Πλίνιο, το φυτό το υπέδειξε η θεά Αθηνά στον Περικλή για να περιποιηθεί έναν εργάτη που  έπεσε από τον βράχο της Ακρόπολης και τραυματίστηκε σοβαρά κατά  το χτίσιμο του Παρθενώνα. Την αναφορά  αυτή κάνει ο Έλμουτ Μπάουμαν στο έργο του  «Η ελληνική χλωρίδα στο μύθο, στην τέχνη, στην λογοτεχνία».
Το φυτό είναι  μαλακτικό, διουρητικό, καθαρτικό, χολαγωγό, ψυκτικό και επουλωτικό.
 Στην παράδοση της  Ευρώπης χρησιμοποιείται για την τόνωση της νεφρικής λειτουργίας, θεωρείται μια αποτελεσματική θεραπεία για τις πέτρες των νεφρών και της  κύστης, και  τις λοιμώξεις του ουροποιητικού. Χρησιμοποιείται  φρέσκο ή αποξηραμένο.
 Τα φύλλα είναι καταπραυντικά και μπορούν να χρησιμοποιηθούν εξωτερικά σαν κατάπλασμα σε πληγές, εγκαύματα και δερματίτιδες, φρέσκα ή αποξηραμένα. 
Το περδικάκι  το γνώριζαν και το μεταχειρίζονταν παλιότερα σε  διάφορες δερματοπάθειες  στα  νησιά του Αιγαίου(με καθημερινές επαλείψεις  των φύλλων του).
 Ολόκληρο το φυτό  συγκομίζεται  κατά την ανθοφορία, στις αρχές του καλοκαιριού.
Προφυλάξεις: τα αλλεργικά άτομα θα πρέπει να χρησιμοποιούν το φυτό μετά από υπόδειξη  γιατρού.
Parietaria judaica L.(1)
Αλλεργικές ευαισθησίες.
 Τα Κνιδώδη εμπεριέχουν 2 γένη με σημαντικό αλλεργιολογικό ενδιαφέρον στην περιοχή μας, την Τσουκνίδα και το Περδικάκι. Αλλεργιολογικά, εξαιτίας της αυξημένης παραγωγής γυρεοκόκκων και μάλιστα στο αστικό περιβάλλον, φαίνεται ότι η οικογένεια Urticaceae δημιουργεί ιδιαίτερα σημαντικό πρόβλημα για τις χώρες της Μεσογείου.
Αυτά τα είδη αναπτύσσονται σε εδάφη πλούσια σε άζωτο εξαιτίας ατμοσφαιρικής ρύπανσης και σε σωρούς απορριμάτων (Τσουκνίδα), καθώς και σε τοίχους σπιτιών από τούβλα και γενικά κοντά σε εγκαταστάσεις ανθρώπων (Περδικάκι). Κατά τη διάρκεια της ανθοφορίας  απελευθερώνουν άφθονη γύρη με μορφή νέφους. 
Η κυκλοφορία των γυρεοκόκκων των Κνιδωδών στην περιοχή μας (Θεσσαλονίκη)αρχίζει από τον Απρίλιο, παρουσιάζει το υψηλότερο επίπεδο συγκέντρωσης στις αρχές Μαΐου και συνεχίζει να υπάρχει σε σημαντικές πυκνότητες στην ατμόσφαιρα μέχρι και το τέλος Ιουνίου.Περισσότερα εδώ: http://www.aeroallergen.gr/Urticaceae.asp
*
Για την  γνωστή τσουκνίδα τις βρώσιμες και άλλες χρήσεις της,  πληροφορίες εδώ
Εικόνες και Πηγές:
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%B5%CF%81%CE%B4
%CE%B9%CE%BA%CE%AC%CE%BA%CE%B9_(%CF%86%CF%85%CF%84%CF%8C)
(1)http://www.hanfranke.com/aegina/plants/speciesMP/Parietaria.htm
Σημειώσεις:οι πληροφορίες  και οι εικόνες που παρέχονται εδώ είναι μόνο για ενημερωτικούς λόγους και σαν  μοναδικό στόχο  έχουν να δημιουργήσουν το ερέθισμα στον αναγνώστη  να γνωρίσει τις χρήσιμες ιδιότητες κάποιων φυτών. Η αναφορά στις φαρμακευτικές τους ιδιότητες είναι μόνο ενδεικτική και δεν αποτελεί  συμβουλή. Ακόμη πρέπει να θυμόμαστε πως δεν είναι ασφαλές  να συλλέγουμε από τη φύση φυτά που γνωρίζουμε μόνο από εικόνες. Η σωστή ταυτοποίηση ενός φυτού απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις και εμπειρία, και η ταξινόμησή του απαιτεί σύγκριση με καλά τεκμηριωμένο υλικό. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Οι σκέψεις σας είναι ευπρόσδεκτες.Γράψτε ένα σχόλιο.