Εισαγόμενα ιερά φυτά

Ίσως να ζούμε σε έναν κόσμο γεμάτο μεταμφιεσμένους θεούς όπως αναφέρει σε ένα κείμενό του ο πρκλς Κάνοντας τον απογευματινό μου περίπατο τον Νοέμβριο που μας πέρασε, κάποια στιγμή συναντώ το παραπάνω φυτό σε ένα παρτέρι. Στάθηκα και άρχισα να το παρατηρώ γιατί έμοιαζε με ντατούρα, η οποία όμως ανθίζει το καλοκαίρι, και τώρα μπαίναμε στον χειμώνα.

Τα λουλούδια του είναι σε σχήμα τρομπέτας ανοιχτό βιολετί, αλλά όπως φαίνεται και στη φωτογραφία είναι κλειστά, γιατί ο ήλιος είναι δυνατός.Τα φύλλα διαφέρουν πολύ στο σχήμα από την ντατούρα που γνωρίζω. Είναι παχιά, σχεδόν σαρκώδη και αρωματικά, αλλά όχι δυσάρεστα.(η ντατούρα δεν έχει καλή μυρωδιά).
Τα άνθη ανοίγουν τη νύχτα και εκπέμπουν ένα ευχάριστο άρωμα.(ναι ξαναπέρασα για να το διαπιστώσω).
Πολλά περίεργα μαζεμένα, και γεμάτη αμφιβολίες για το τι φυτό είναι, το φωτογραφίζω με σκοπό να το ερευνήσω περισσότερο στο σπίτι.
Την επόμενη ημέρα που ξαναπερνώ από το σημείο, το έχουν ξεριζώσει και βρίσκεται στο πεζοδρόμιο έτοιμο να πεταχτεί στα σκουπίδια.

Καλά που πρόλαβα να το απαθανατίσω.

Όπως είναι φυσικό ψάχνω για την Ντατούρα (Datura Stramonium),αλλά η μορφή των φύλλων είναι διαφορετική. Στα βιβλία που έχω οι εικόνες δεν με βοηθούν, η καλή εγκυκλοπαίδεια  έμεινε στα παιδιά, και περνάω στο ίντερνετ να βρω τι είδος είναι.
Η ντατούρα είναι ένα κοινό φυτό στην Ευρώπη.
Έχει έντονη και δυσάρεστη μυρωδιά, και πιθανόν απ'αυτό το χαρακτηριστικό  προέρχονται  και κάποια από τα ονόματά της. Όπως:  βρωμόχορτο, διαβολόχορτο, τάτουλας, στραμόνιο, τρομπέτα του διαβόλου,κ.ά.
Η οικογένεια Solanaceae  είναι μια μεγάλη οικογένεια φυτών με 85 γένη και περίπου 3000 είδη
Υπάρχουν πολλά διαφορετικά φυτά στο γένος Datura,όπως : Datura alba, Datura bernhardii, Datura ceratocaula, Datura stramonium, Datura tatula ,και η Brugmansia, είδος διακοσμητικό  που συχνά αποκαλείται " Τρομπέτα των Αγγέλων"και συνηθίζεται στους κήπους.
Όπως φαίνεται στην επόμενη εικόνα, μόνο στα άνθη μοιάζει το ελληνικό είδος με το φυτό που συνάντησα.

Ντατούρα, Ντάτουλα, Βρωμόχορτο

Επιλέγω στην αναζήτηση του google με τη λέξη Datura να δω εικόνες, και στις τελευταίες σελίδες πετυχαίνω  ένα  φυτό που μοιάζει με αυτό που συνάντησα.
Είναι η INOXIA από το Μεξικό, η ιερή Toloache για τους Αζτέκους και άλλες φυλές, ένα από τα φυτά των θεών. Έχει μεγάλη προϊστορία χρήσης στην Κεντρική Αμερική ειδικά στις τελετές της εφηβείας (συνήθως για τα αγόρια). Με αυτήν έκαναν ένα συμβολικό πέρασμα από το θάνατο στην αναγέννηση, σαν δοκιμασία  των ικανοτήτων τους. Η Ιερή Datura πέρα από τη θρησκευτική της χρήση έπαιξε σημαντικό ρόλο για τους Ινδιάνους της ερήμου και σαν φάρμακο. Με αυτήν έφτιαχναν αλοιφές και ροφήματα που χρησιμοποιούσαν σαν "παυσίπονα" ή αναισθητικά για τα σπασμένα ή εξαρθρωμένο οστά, και για την ανακούφιση από τον πόνο σε επεμβάσεις.
Τώρα, πως βρέθηκε αυτό το είδος στη χώρα μας,δεν είμαι σε θέση να το εξηγήσω.Όπως έχω καταλάβει,και οι κοινωνίες των φυτών έχουν μια τάση μετανάστευσης τελευταία.

Datura inoxia 

Τοξικότητα.
Όλα τα μέρη του φυτού είναι τοξικά, με τοξικότητα απρόβλεπτη. Η ακριβής ποσότητα των επικίνδυνων αλκαλοειδών που περιέχει, διαφέρει ανάλογα με το είδος, την περιοχή, τη θερμοκρασία ακόμη και την υγρασία του περιβάλλοντος. Διαφέρει από φύλλο σε φύλλο, από φυτό σε φυτό και από εποχή σε εποχή. Αυτό κάνει επικίνδυνη τη χρήση του, αφού  η "ασφαλής δόση"  του δεν μπορεί να προβλεφθεί.
Τα φυτά είναι τοξικά για τους ανθρώπους αλλά και τα ζώα που θα τα καταναλώσουν,και κινδυνεύουν ακόμη και με θάνατο. Αυτός είναι ο λόγος που οι γεωργοί τα ξεριζώνουν, καθώς μπορεί να γίνουν τροφή για τα μικρότερα ζώα όπως τα σαλιγκάρια, ή και τα αιγοπρόβατα.
Η Datura είναι ένα φυτό δηλητηριώδες, αλλά και πηγή φαρμακευτικών ουσιών.
Έχει παραπλήσιες ιδιότητες με αυτές της μπελαντόνα. Αυτά τα φυτά δεν είναι ψυχεδελικά, αν και πολλοί τα θεωρούν σαν τέτοια γιατί έχουν πολλά κοινά φαρμακολογικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά με είδη που λαμβάνονται για να τροποποιήσουν την αντίληψη.
Είναι αντιχολινεργικά,ουσίες που είναι σε θέση να μπλοκάρουν ορισμένους νευροδιαβιβαστές στο κεντρικό και περιφερικό νευρικό σύστημα, και αυτό έχει ένα αποτέλεσμα παρόμοιο με άλλων παραισθησιογόνων.

Datura stramonium L. 

Φαρμακευτικές χρήσεις
Στη Δύση τα φύλλα και τα άνθη  της Datura stramonium χρησιμοποιούνται σαν καπνός τσιγάρων για τις κρίσεις άσθματος (πρόκειται για τα μείγματα βοτάνων για τους μη καπνίζοντες).
Για αιώνες, η Datura έχει χρησιμοποιηθεί  για την ανακούφιση των συμπτωμάτων του άσθματος, αλλά και ως αναλγητικό- μαζί με άλλα φυτά -κατά τη διάρκεια χειρουργικών επεμβάσεων. Οι Κινέζοι την χρησιμοποίησαν επίσης για τους ίδιους λόγους.
Περιέχει ισχυρά αλκαλοειδή (ατροπίνη, σκοπολαμίνη και υοσκυαμίνη,) τα οποία εμποδίζουν την κανονική λειτουργία του νευρικού συστήματος, και ακόμη και σε μικρές ποσότητες μπορεί να προκαλέσει άσχημες δηλητηριάσεις.
Όταν προσλαμβάνεται σε τοξικές ποσότητες, τα συμπτώματα είναι: αύξηση των παλμών της καρδιάς, ξηροστομία, διεσταλμένες κόρες, διαταραχή της όρασης, γενική αίσθηση αδυναμίας, ζάλη, δυσκολία στην κατάποση και την αναπνοή, κράμπες και πόνοι στο σώμα, εξάψεις και κοκκίνισμα του δέρματος, συχνά επιθετική οργή και ενθουσιασμός,σπασμοί, σύγχυση, παραισθήσεις, παραλήρημα, και σε σοβαρότερες περιπτώσεις, θάνατος.
Προφυλάξεις: Σε περιπτώσεις τυχαίας δηλητηρίασης θα πρέπει να προκαλέσετε εμετό και εκκένωση του εντέρου σαν πρώτο μέτρο ενίσχυσης.

Datura fastuosa με λιλά διπλά άνθη.

Στις παραδοσιακές κοινωνίες η χρήση των βοτάνων ήταν συνυφασμένη με την
καθημερινή ζωή και οι άνθρωποι γνώριζαν πολλά για τις ιδιότητες και τον κύκλο ζωής τους.
Τα ισχυρά φυτά αντιμετωπίζονται στη Δύση με καχυποψία και τα έχουν φορτώσει  με ένα σωρό ανόητες  δεισιδαιμονίες ενώ οι λαοί που δεν έχασαν την επαφή τους με τη φύση με σεβασμό.
Οι άνθρωποι που μάχονται για την εξάλειψη των τοξικών φυτών, συχνά υπερτονίζουν το γεγονός ότι αθώοι άνθρωποι και συχνότερα τα παιδιά που δεν γνωρίζουν  τις δηλητηριώδεις ιδιότητες τους,  γίνονται τα θύματα αυτών φυτών. Αυτό είναι αλήθεια.
Ωστόσο, αυτή η στάση δεν προσφέρει  πολλά στην άγνοια που κυριαρχεί  Η εκπαίδευση,(και των μεγάλων) και όχι  η εξάλειψη είναι η καλύτερη προστασία από τις δηλητηριάσεις. Εξ'άλλου στους δημόσιους κήπους αλλά και στα σπίτια μας πολύ συχνά βρίσκονται δηλητηριώδη φυτά. Παράδειγμα,το επόμενο

Η Brugmansia arborea Ντατούρα, ή Σάλπιγκα των αγγέλων

Εικόνα:http://davesgarden.com/guides/pf/go/2097/

Με λευκά ή κίτρινα άνθη, αυτό το αναρριχώμενο δηλητηριώδες αμπέλι συνηθίζεται σε κήπους σπιτιών και ξενοδοχείων,όπως και πολλά άλλα τοξικά φυτά. Εγώ το έχω συναντήσει στη Βόρεια Ελλάδα.

Όπως γνωρίζουμε από την παράδοση, οι περισσότερες ουσίες είναι δηλητήρια, και μόνο η δοσολογία καθορίζει αν κάτι θα μας σκοτώσει ή θα  μας θεραπεύσει .

Η ντάτουρα,όπως και τα ξαδέλφια της, ο μαύρος υοσκύαμος και ο μανδραγόρας δεν αποτελούν εξαίρεση σε αυτόν τον κανόνα.

Datura inoxia λοιπόν.

Η οικονοµική σηµασία της σε έναν εναλλακτικό τρόπο καλλιέργειας

Είναι  χρήσιμη σαν συγκαλλιέργεια στις κολοκυθιές και προστατεύει τα φυτά από το κολεόπτερο Popillia japonica.

Ο καπνός από τα αποξηραμένα φύλλα  ηρεμεί τις μέλισσες κατά τις  μελισσοκομικές επεμβάσεις, αλλά πρέπει να χρησιμοποιείται με φειδώ.

Και Datura stramonium L. (Τάτουλας)

Τι δείχνει η παρουσία του Τάτουλα στο χωράφι και τον κήπο μας;

Ο Τάτουλας έχει ζωηρή ανάπτυξη σε εδάφη που η οργανική ουσία βρίσκεται στο στάδιο της αποσύνθεσης αλλά πραγματοποιείται κάτω από αναερόβιες συνθήκες. Ο λήθαργος του σπόρου διακόπτεται όταν επικρατεί δροσιά και υπάρχει αρκετή οργανική ουσία στο έδαφος, με παράλληλη μείωση της αερόβιας βακτηριακής δραστηριότητας (της δράσης και ανάπτυξης των ακτινομυκήτων και άλλων μικροοργανισμών), οπότε η αποσύνθεση της οργανικής ουσίας παίρνει την αναερόβια κατεύθυνση και παράγει αιθάνιο και μεθάνιο. Αυτό συμβαίνει όταν καλλιεργείται το έδαφος αργά το φθινόπωρο ή όταν γίνονται όψιμα οργώματα την άνοιξη.

Για παράδειγμα, όταν τα υπολείμματα καλλιέργειας καλαμποκιού (καλαμιά) ενσωματωθούν ακατέργαστα στο έδαφος σε μία υγρή περίοδο, είναι πολύ πιθανό να παρουσιαστεί ο τάτουλας σαν ζιζάνιο στην επόμενη καλλιέργεια. Σε συνθήκες σαν αυτές που περιγράφτηκαν παραπάνω, έχουμε διαθεσιμότητα υπερβολικής ποσότητας κοβαλτίου από το εδαφικό σύστημα. Η οργανική ουσία κατά την αποσύνθεση της ρυθμίζει τη διαθεσιμότητα του κοβαλτίου. Βέβαια αν το επίπεδο του ασβεστίου είναι ικανοποιητικό, αυτό από μόνο του θα εγγυηθεί μια διαφορετική κατεύθυνση της διαδικασίας της αποσύνθεσης της οργανικής ουσίας.

Εδώ ολάνθιστη

ΤΕΙ Κρήτης, Σχολή Τεχνολογίας Γεωπονίας, Ε.Π.Ε.Α.Ε.Κ , Πρόγραμμα Συμπληρωματικής Εκπαίδευσης "Βιολογική Γεωργία".

Δείτε την ενδιαφέρουσα εργασία σε σχέση με τα "ζιζάνια"

Εδώ:http://triton.chania.teicrete.gr/bio_geo/Tsoyknida/Tsoyknida_1.htm
Και το άρθρο στη http://en.wikipedia.org/wiki/Datura_stramonium

Πηγές:Αγριόχορτα - Δείκτες κατάστασης στο χωράφι και τον κήπο

http://triton.chania.teicrete.gr/bio_geo/Tsoyknida/Tsoyknida_1.htm

Εικόνες.

Πηγή εικόνας: http://de.wikipedia.org/wiki/Datei:Datura_stramonium_2000.jpg

Πηγή εικόνας: http://www.valentine.gr/datura_gr.php

http://www.herbcyclopedia.com/index.php?option=com_zoo&task=item&item_id=336&Itemid=193

Σημείωση

Οι πληροφορίες που παρέχονται εδώ για τις ιδιότητες των βοτάνων έχουν μόνο ενημερωτικό χαρακτήρα και δεν αποτελούν υπόδειξη ιατρικής αγωγής ή θεραπείας.

Συνεχίζεται