ΠΩΣ ΦΤΙΑΧΝΟΥΜΕ ΤΑ ΤΣΑΠΕΛΟΣΥΚΑ

ΤΣΑΠΕΛΟΣΥΚΑ ΣΤΗΝ ΟΡΕΙΝΗ ΤΡΙΦΥΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΓΥΡΩ ΧΩΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ
 ΠΗΓΗ: ΠΙΠΗΣ

Συκιά και  Μυθολογία
Δυο είναι οι μυθολογικές ερμηνείες για την εμφάνιση της συκιάς. Κατά την πρώτη σε αυτή μεταμορφώθηκε ο Τιτάνας Συκέας από την μητέρα του γη προκειμένου να σωθεί από την καταδίωξη του Δία. Κατά την δεύτερη η θεά της γεωργίας Δήμητρα όταν πληροφορήθηκε την εξαφάνιση της κόρης της Περσεφόνης εγκατέλειψε τον Όλυμπο. 
Έψαχνε μεταμορφωμένη σε γριά και βαθύτατα εξοργισμένη όπως ήταν, εμπόδισε την γη να παράγει καρπούς. 
Στην Ελευσίνα φιλοξενήθηκε από τον βασιλιά της Φύταλο. Και σε αντάλλαγμα της φιλοξενίας του,επέτρεψε την βλάστηση της γλυκόκαρπης συκιάς και του δίδαξε τον τρόπο της καλλιέργειά της. 
Έτσι προέκυψε η γνώμη των Αθηναίων ότι η συκιά προέρχεται από την Αττική. 
Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, η απόφαση του Ξέρξη για την κατάκτηση της Αττικής πάρθηκε όταν δοκίμασε για πρώτη φορά ξερά σύκα από την Αθήνα. 
Οι Αθηναίοι υπεραγαπούσαν τα σύκα τα οποία συνιστούσαν το δείπνο τους. 
Για τον λόγο αυτό υπήρχαν ειδικές αμοιβές σε όσους κατήγγειλαν κλοπές και η εξαγωγή των σύκων ήταν απαγορευμένη με νόμο αυστηρό. Οι παρανομούντες είχαν το όνομα συκοφάντες. Επειδή υπήρξαν και πολλές ψευδείς καταγγελίες, ο όρος άλλαξε και πήρε την σημερινή του σημασία. 
Η συκή, στην αρχαία Ελλάδα ήταν σύμβολο της γονιμότητας και του Διονύσου, ένα προσωνύμιο του οποίου ήταν Συκίτης.  Τα σύκα στην αρχαιότητα συνδέονταν με τη λατρεία της Δήμητρας και του Διονύσου και αποτελούσαν βασική τροφή κατά τον δείπνο των αρχαίων Αθηναίων. 
Το σύκο αποτελούσε σημαντικό στοιχείο της διατροφής των μεσογειακών λαών στην αρχαιότητα, και ήταν καλή πηγή εσόδων του αρχαίου αθηναϊκού κράτους. 
Στην αρχαιότητα τάιζαν τα ζώα που εξ έτρεφαν για το συκώτι τους με σύκα, εξ’ αιτίας της οποίας προέκυψε η ετυμολογική συγγένεια των λέξεων σύκο και συκώτι. Το σύκο μάλλον σήμαινε στην αρχαιότητα το γυναικείο γεννητικό όργανο ως σεξουαλικό υπονοούμενο.

Τα σύκα στο λιάσιμο

Πως κατασκευάζουμε τα τσαπελόσυκα:
Πριν ωριμάσουν στρώνουμε με σαϊσματα ή πανιά η λαδόπανα το έδαφος κάτω από τις συκιές, μετά με μακρυά βεργόξυλα (ΔΕΜΠΛΕΣ) τινάζουμε με προσοχή τις κλάρες τις συκιάς για να μην πληγώσουμε τον καρπό και τον μαζεύουμε. Στην συνέχεια απλώνουμε τα σύκα με την φλούδα επάνω σε σχάρες ή σε καλαμωτές ή σε ψαθιά και τα σκεπάζουμε με ένα τούλι ή τουλπάνι προφυλάσσοντας τον καρπό από τα έντομα.
Τα λιάζουμε για 7-10 ημέρες μέχρι να στεγνώσουν καλά, γυρνώντας τα κάθε μέρα. Εάν ο καιρός χαλάσει ή πριν το βράδυ για να τα προφυλάξουμε από την δροσιά, βάζουμε την μία ψάθα πάνω στην άλλη και τα σκεπάζουμε με σαίσματα.
Μόλις ετοιμαστούν και ξεραθούν τα σύκα στον ήλιο. 
Για όση ποσότητα  ξηραμένων σύκων, βράζουμε νερό σε μία χύτρα και τα βουτάγαμε για λίγο στον κόχλο, μετά τα βγάζουμε και αφού τα πασπαλίσουμε με λίγη ρίγανη και ακόμα λιγότερο αλάτι, τα αφήνουμε για δύο ημέρες να στεγνώσουν. 
Για να γίνουν τσαπέλες, τα πιέζαμε και τα κάναμε πλάκα. 
Παίρναμε ένα βούρλο από τα ποτάμια  και τα κάναμε αρμαθιά. Ο πατέρας μου έφτιαχνε και ωραίους σταυρούς αρμαθιές, και τα κρεμάγαμε στο κατώϊ στο πάτερο, μετά τα σιγουρεύαμε σε κασόνια ή σε πιθάρια και βαστάγανε όλο το χειμώνα. 
Τα τρώγαμε έτσι και εάν θέλαμε τα φτιάχναμε και μαρμελάδα. 
Σε πολλές περιπτώσεις   φτιάχνουμε ένα μείγμα από καρύδια και σουσάμι και με ένα μικρό κουτάλι τα ανοίγουμε με προσοχή και τα γεμίζουμε. 
Σε ένα ταψί τοποθετούμε τα σύκα όρθια να μην χυθεί η γέμιση. Ανάβουμε το φούρνο στους 100 βαθμούς και βάζουμε το ταψί με τα σύκα μέσα να φουρνιστούν για 15 λεπτά ή μέχρι να ροδίσουν ελαφρά (αυτό τα προφυλάσσει από το σκουλήκι και τα κάνει και νοστιμότερα. 
Οταν κρυώσουν όχι εντελώς παίρνουμε ένα κιούπι πήλινο και βάζουμε μέσα λαδόκολλα (δηλ. κάντε το κιούπι φόρμα) τοποθετούμε μέσα ένα-ένα τα σύκα κοντά κοντά και κάθε δυο σειρές να τα πατάμε ελαφρά ώστε να κολλήσουν. 
Οταν γεμίσουμε το κιούπι κλείνουμε καλά τη λαδόκολλα. Μετά βάζουμε το καπάκι και κλείνουμε καλά έτσι τα διατηρούμε μαλακά και μακριά από τις πεταλούδες που αφήνουν το σκουλήκι τους όπως στα όσπρια.

Τα σύκα αποτελούν ένα από τα αγαπημένα καλοκαιρινά φρούτα των Μεσογειακών λαών. 
Η περίοδος που ωριμάζουν είναι από τα τέλη Ιουλίου έως τον Αύγουστο και το Σεπτέμβριο.
Φυσικά, μπορούμε να τα απολαμβάνουμε σε όλη την διάρκεια του χρόνου εφόσον  αποξηραίνονται και έτσι αποτελούν σημαντική τροφή για το χειμώνα και μια τέλεια επιλογή ως σνακ ανάμεσα στα κύρια γεύματα μας.
Τα ξηρά σύκα είναι πλούσια σε βιταμίνες A,B,C και σε μέταλλα όπως ασβέστιο, φώσφορο, κάλλιο και σίδηρο.
Επιπλέον των παραπάνω, τα ξηρά σύκα περιέχουν  μεγάλο ποσοστό φυτικών ινών οι οποίες βοηθούν στη μείωση της χοληστερίνης και των τριγλυκεριδίων αφού μέσω αυτών καθαρίζουν και αποτοξινώνουν τον οργανισμό. 
Το νερό των φυτικών ινών κάνει τα σύκα εύπεπτη τροφή, ενώ η ιδιότητά τους να δεσμεύουν την χοληστερίνη που προσλαμβάνεται από άλλες τροφές έχει σαν αποτέλεσμα να την απομακρύνουν από τον οργανισμό προτού αυτή απορροφηθεί , διατηρώντας την τελικά σε χαμηλά επίπεδα. 
Εκατό γραμμάρια ξηρών σύκων περιέχουν 6-7 γραμμάρια φυτικών ινών τη στιγμή που η ελάχιστη ημερήσια πρόσληψη ινών προερχόμενη από διάφορες πηγές είναι 20-35 γραμμάρια. 
Αξίζει επίσης να αναφερθεί και η υψηλή περιεκτικότητα των ξηρών σύκων σε ασβέστιο, η οποία φτάνει αυτή του γάλακτος του οποίου 100 γραμμάρια μπορούν να καλύψουν 17% των ημερήσια συνιστώμενων αναγκών.
Λόγω της υψηλής υπακτικής αξίας χρησιμοποιούνται στη φαρμακολογία ως φυτικό- φυσικό υπακτικό έναντι άλλων χημικών σκευασμάτων.
Το σύκο της Μεσσηνίας είναι ένα μοναδικό προϊόν, αναγνωρισμένο από την Ευρωπαϊκή Ένωση,  ως προϊόν με Προστατευμένη Ονομασία Προέλευσης. 
Είναι παραδοσιακό και παράγεται αποκλειστικά στη περιοχή του Μεσσηνιακού κάμπου. 
Η διαδικασία παραγωγής του Μεσσηνιακού σύκου αρχίζει το πρώτο δεκαήμερο του Αυγούστου και ολοκληρώνεται στα τέλη Σεπτεμβρίου. 
Οι καρποί συλλέγονται από το δένδρο σε ώριμη κατάσταση και τοποθετούνται σε ξύλινα πλαίσια (τελάρα ) ή καλαμωτές όπως είναι για να αποξηρανθούν για 7 – 8 ημέρες.
 Ή επεξεργάζονται όπως αναφέρω ανωτέρω. Κατόπιν, τα σύκα τοποθετούνται αφού τελειώσει η διαδικασία αποξήρανσης. 
Το προϊόν με την τελική του μορφή τοποθετείται σε πλαστικά κιβώτια 25 κιλών και μεταφέρεται στους αποθηκευτικούς χώρους του Συνεταιρισμού μας την “συκική”. 
Εδώ πλέον γίνεται ο ποιοτικός έλεγχος από τον ελεγκτή και το προϊόν κατανέμεται σε ποιοτικές κατηγορίες.
 Η συσκευασία γίνεται χειρωνακτικά, λόγω της ιδιαίτερης μορφής του τελικού προϊόντος χωρίς να γίνεται χρήση συντηρητικών, ώστε το Σύκο να παραμένει πάντα φυσικό προϊόν και να δικαιολογεί τον ιδιότυπο χαρακτήρα του.
Η όλη επεξεργασία γίνεται αποκλειστικά από τους παραγωγούς – μέλη του Συνεταιρισμού.
Πρόκειται για Δικοτυλήδονο φυτό της οικογένειας Μορεϊδών που ανήκει στο γένος Φίκος. 
Στην Ελλάδα το φυτό της Συκιάς καταγράφεται για πρώτη φορά στην Ιστορία το 700 π.Χ από τον ποιητή Αρχίλοχο.
Η συκιά μαζί με τις ελιές και το αμπέλι, αποτελούσε ένα από τα κύρια συστατικά της διατροφής των Αρχαίων Ελλήνων.
Στην σύγχρονη Ελλάδα μεγάλη εισαγωγή μοσχευμάτων , ήρθε από την περιοχή της Σμύρνης το 1908 και μοιράστηκαν σε Αγρότες της Μεσσηνίας. 
Την περίοδο 1930-1935 η παραγωγή σύκων στην Μεσσηνία ανήλθε σε 10.200 τόνους, ενώ το 1994 τα στοιχεία δείχνουν παραγωγή 5.236 τόνων.
ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΟΙΚΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
 Πηγή: