Από τον μαγικό κόσμο της τεχνικής (μέρος 8ο) του Techie Chan (Waste)
Κάθε μεταφυσική πίστη που σέβεται τον εαυτό της έχει και μερικά ταμπού, μερικά πράγματα για τα οποία δεν πρέπει να μιλάμε μπροστά στα παιδιά. Στα οικονομικά, το μεγαλύτερο ταμπού ονομάζεται ανεργία. Στα κλασικά οικονομικά η ανεργία απλά δεν υπάρχει. Όλη η περιγραφή της οικονομίας χοντρικά μέχρι τον 20ο αιώνα θεωρεί την ανεργία ως απλά απούσα. Στα εφαρμοσμένα οικονομικά χρειάζεται να φτάσουμε στον κέυνς για να αναγνωρίσουμε στα μοντέλα τη διαφορά μεταξύ θεωρητικής παραγωγής (τι θα γινόταν αν όλοι δουλεύαμε) και πραγματικής παραγωγής (τι πραγματικά γίνεται).
Και όλοι καταλαβαίνουμε τη ρεαλιστικότητα ενός μοντέλου που ξεκινάει με μισή ντουζίνα τι θα γινόταν εάν. Όμως από τη στιγμή που άρχισε να σχηματίζεται η ιδέα της αγοράς εργασίας και να αντιμετωπίζεται ως εμπόρευμα, ήταν αναμενόμενο να δημιουργηθεί και η ιδέα του υπερβάλλοντος στοκ, δηλαδή της ανεργίας :)
Ποιος είναι ο λόγος όμως που η ανεργία είναι κάτι τρομακτικό, από τη στιγμή που παλιότερα, όταν το χειμώνα οι αγρότες δεν είχαν αγροτικές εργασίες δεν ονομάζονταν άνεργοι, απλά κάθονταν και περίμεναν την άνοιξη; Μα το γεγονός πως στην πρωτο-καπιταλιστική αγγλία του 18ου αιώνα, διαμορφώθηκε μια άλλη ιδέα για το κίνητρο της εργασίας. Αυτό της πείνας. Αν δεν δουλέψεις δεν θα έχεις να φας κι όταν πεινάσεις θα γίνεις πρόθυμος να δουλέψεις. Αυτή η εντελώς κυνική και ηθικολογική προσέγγιση υιοθετήθηκε με μεγάλη ζέση από τους διανοητές που διαμόρφωσαν αυτό που σήμερα ονομάζουμε καπιταλισμό και προσπαθούσαν να λύσουν αυτά που έβλεπαν ως προβλήματα της εποχής τους. Απόηχους της ίδιας ιδεολογίας ακούτε μέχρι σήμερα από διάφορους νομπελίστες οικονομολόγους.
Αυτή η αρχή της σύνδεσης της ανεργίας με την πείνα και την εξαθλίωση, είναι στην ουσία και η εκκίνηση ενός μεγάλου κοινωνικού προβλήματος που το ίδιο το σύστημα τροφοδοτεί και επιτείνει και μπλέκει με ένα σωρό ηθικές και άλλες αξιολογήσεις με αποτέλεσμα σήμερα να μην μπορούμε να τα ξεχωρίσουμε μεταξύ τους.
Γιαυτό και στα κλασικά οικονομικά ο σκόπελος παρακάμπτεται ωσάν να μην υπάρχει. Και είναι εντυπωσιακά εκκωφαντική αυτή η ανυπαρξία, διότι η ανεργία όπως είπαμε υπάρχει από την αρχή της διαμόρφωσης αυτού του συστήματος, δεν είναι δηλαδή κάτι που εμφανίστηκε αργότερα ως παθογένεια.
Καθώς οι αλλεπάλληλες αγροτικές επαναστάσεις, του 18ου-19ου αιώνα αύξησαν την αγροτική παραγωγή και μείωσαν την ανάγκη για εργασία στα κτήματα, απελευθέρωσαν μεγάλο μέρος του πληθυσμού από την ανάγκη να εργάζεται. Και καθώς η πείνα και η χειραγώγηση των τιμών των αγροτικών προϊόντων, χρησιμοποιήθηκε ως εργαλείο εξαναγκασμού του πληθυσμού προκειμένου να δουλεύει κάθε μέρα (αντί να δουλεύει μόνο όταν αυτή ή η κοινότητά της είχε ανάγκη όπως γινόταν στις προκαπιταλιστικές κοινωνίες), αυτοί κατευθύνθηκαν σιγά σιγά στις βιοτεχνικές (διότι βιομηχανία δεν υπήρχε ιδιαίτερη την εποχή εκείνη) εργασίες των πόλεων. Ήταν μάλιστα μεγάλη η κόντρα μεταξύ γαιοκτημόνων και βιοτεχνών για το ποιος θα κρατήσει αυτό το υπερβάλον στοκ εργατικής δύναμης. Όλα μια χαρά θα έλεγε ένας φιλελεύθερος κοινωνικός επαναστάτης της εποχής.
Όμως στα πλαίσια που υπάρχουν οικονομικοί κύκλοι και στα πλαίσια που οι ανάγκες της παραγωγής δεν ήταν ποτέ σταθερές, η μεγαλύτερη ή μικρότερη ζήτηση για εργασία είναι δεδομένη, άρα και η ανεργία είναι κάτι δεδομένο. Κι όμως παραδόξως κανείς δεν ασχολείται μαζί της.
Βλέπετε στον υπαρκτό καπιταλισμό η ανεργία δημιουργούσε μια σχεδόν απεριόριστη προσφορά στο εμπόρευμα εργασία, μια βολική κατάσταση που δεν κάνει την οικονομική αντιμετώπιση του φαινομένου επιτακτική. Για τα κλασικά οικονομικά αν κάποιος ζητά εργασία είναι δεδομένο πως θα τη βρεί (αν βλέπετε μια σύνδεση με τους παπαδήμους αυτού του κόσμου καλά κάνετε και τη βλέπετε).
Η αντιμετώπιση της ανεργίας θα έλεγα πως έγινε αρχικά με όρους κοινωνικούς. Ήταν οι κοινωνικές επιπτώσεις της σύνδεσης της ανεργίας με την πείνα, την εξαθλίωση και την εξέγερση που οδήγησαν σε κοινωνικές/ανθρωπιστικές παρεμβάσεις (πτωχοκομεία, επιδόματα ανεργίας, δημιουργία κανόνων για την εργασία, κατώτατους μισθούς κλπ κλπ κλπ). Γι’αυτό και συχνά πυκνά οι συντηρητικοί γαιοκτήμονες ήταν κι αυτοί με τα πιο φιλάνθρωπα συναισθήματα απέναντι στους εξαθλιωμένους (καθώς προέρχονταν από ένα καθεστώς πατρωνίας και ο πάτρωνας είναι υπεύθυνος για τον πελάτη του, δεν μπορεί να τον αφήσει να πεθάνει. Κι όλα αυτά ως κοινωνικά μέτρα θεωρήθηκαν από τους φιλελεύθερους οικονομολόγους ως άθλιες παρεμβάσεις στη “φυσική” κατάσταση των πραγμάτων.
Και οι τύψεις της αριστεράς.
Επειδή δυστυχώς ένα κομμάτι της αριστεράς συνεχίζει συχνά να σκέφτεται με όρους 19ου αιώνα*, είναι λογικό να έχει μερικά προβλήματα να ασχοληθεί με κάτι που στην αφήγησή της υπάρχει μόνο ως κακό που πρέπει να εξαλειφθεί. Κι αυτό γεννά πέρα από μεγάλα κενά και πολύ δύσκολες καταστάσεις. Διότι θα έχετε προσέξει πως όσο πιο παραδοσιακή είναι η αριστερά, τόσο λιγότερο ασχολείται με τους ανέργους. Είναι οι εργαζόμενοι που έχουν τη δύναμη, είναι οι εργαζόμενοι που θα κάνουν την επανάσταση, είναι οι εργαζόμενοι που έχουν συνδικάτα και με τους οποίους ασχολούμαστε. Οι άνεργοι είναι μια παθογένεια του καπιταλισμού που θα βρουν δουλειά μόλις η αριστερά καταφέρει να έρθει στα πράγματα.
Άρα και για την αριστερά ο εργαζόμενος πρέπει να αγωνιστεί για τον παράδεισο, τη στιγμή που ο άνεργος βρίσκεται σε ένα καθαρτήριο περιμένοντας τη σωτηρία η οποία θα έρθει φυσικά από τους εργαζόμενους. Φυσικά η αριστερά έχει και μια ουμανιστική παράδοση που δεν μπορεί να βλέπει τους ανθρώπους να εξαθλιώνονται, αλλά αυτή η ανθρωπιστική ευαισθησία που λείπει από τους φιλελεύθερους (για τους οποίους ο άνεργος είναι απλά ή κακά πληροφορημένος ή τεμπέλης), λειτουργεί μόνο ανθρωπιστικά σχεδόν σαν τσιρώτο. Το θέμα είναι να κάνουμε κάτι προσωρινό για να μην πεινάνε οι άνθρωποι μέχρι να έρθει ο σοσιαλισμός όπου όλοι θα έχουν δουλειά :)
Κι αυτό είναι εμφανές σε όλο τον αριστερό λόγο ακόμα και σήμερα. Οι απεργίες γίνονται υπέρ των δικαιωμάτων των εργαζομένων, οι μάχες δίνονται για την εργασία και οι άνεργοι απλά πρέπει να είναι αλληλέγγυοι σε όλα αυτά ανεξάρτητα με το εάν στην πραγματικότητα δεν τους αφορούν. Γιαυτό και βλέπουμε την αθλιότητα να διαδηλώνουν άνεργοι υπέρ του φέουδου των εργαζομένων του ολπ υπό το πρόσχημα του δημόσιου χαρακτήρα του λιμανιού. Και αυτή η αθλιότητα γίνεται ακόμα πιο αισχρή, όταν οι εργαζόμενοι “συμβιβαστούν” με την εργοδοσία (όπως στον ολπ) και οι άνεργοι απλά μείνουν με το μουνί στο χέρι.
Πέρα όμως από το πως προβάλλονται στο σήμερα οι ιστορικές αντιφάσεις της αριστεράς, ο λόγος που ασχολούμαι μαζί της είναι διότι στο τώρα αυτή η αντίφαση δημιουργεί μια αδυναμία της αριστεράς να εξετάσει τον κόσμο που ζούμε. Διότι η αντίφαση αυτή με την ανεργία στο 5-7% είναι απλά κάτι χαριτωμένο να ασχολούμαστε, αλλά με την ανεργία στο 30-35% είναι απλά καταστροφή.
Η ταξικότητα των ανέργων
Είναι όλοι οι άνεργοι ίσοι; Όχι φυσικά. Όπως δεν υπάρχει η καθαρότητα ανάμεσα στους κατόχους κεφαλαίου και τους εργαζόμενους, δεν υπάρχει και ανάμεσα στους ανέργους. Είναι άλλο να είσαι άνεργο στέλεχος που έπαιρνε 30-40 χιλιάρικα το χρόνο και έκλεισε η επιχείρησή του πέρσι, κι είναι άλλο να είσαι άνεργος ταμίας σε σούπερμάρκετ που ζούσες επισφαλώς ακόμα και τις ένδοξες μέρες των ολυμπιακών αγώνων. Επιπλέον η οικογενειακή και οικονομική θέση των ανέργων δεν είναι κοινή. Αλλιώς τα βγάζει πέρα μία άνεργη που οι γονείς της, της άφησαν κι ένα σπίτι να νοικιάζει, αλλιώς μια άλλη που είχε κρατήσει κάποια χρήματα στην άκρη και τώρα δεν βιάζεται να βρει δουλειά, κι αλλιώς μία τρίτη που αναγκάζεται να επιστρέψει στο σπίτι το γονιών της για να φάει κι ολόκληρη την ήττα του είμαι 30 χρονών και μένω ξανά με τους γονείς μου.
Όμως ανάμεσα σε αυτές τις κοινωνικές και οικονομικές διαφορές υπάρχουν κάποια κοινά στοιχεία στους ανέργους που δεν τα έχουν οι εργαζόμενοι. Οι περισσότεροι βιώνουν ένα κοινωνικό στίγμα, νιώθουν στην ουσία άχρηστοι ή ανίκανοι ή αδύναμοι να αντιμετωπίσουν την κατάσταση στην οποία βρίσκονται. Κι αυτή την αδυναμία μπορεί να τη νιώσει εξίσου και η άνεργη γιατρός και ο άνεργος υπάλληλος καταστήματος κινητής τηλεφωνίας.
Ένα άλλο κοινό που έχουν οι άνεργοι είναι πως οι απειλές των φιλελευθέρων πως θα μειωθούν οι μισθοί, θα καταπατηθούν τα δικαιώματα και οι τεμαχικές συμφωνίες, δεν τους πολυ-ακουμπούν. Ένα χαρακτηριστικό απολογητικό κομμάτι της αριστεράς, προσπαθεί να πείσει τους ανέργους να συμμετάσχουν στους αγώνες των εργαζομένων γιατί ΟΤΑΝ θα γίνουν κι αυτοί εργαζόμενοι, οι συλλογικές συμβάσεις, τα δικαιώματα και οι μισθοί ΘΑ τους αφορούν. Κάτι το οποίο ίσχυε για τις εποχές των παχιών αγελάδων, αλλά όχι πια. Οι περισσότεροι άνεργοι σήμερα δεν πρόκειται να βρουν δουλειά μέχρι να λήξει αυτή η κρίση. Και το πότε θα λήξει αυτή η κρίση είναι κάτι εντελώς αδύνατο να πούμε. Σίγουρα δεν είναι στο επόμενο εξάμηνο, όπως μας υπόσχεται τα τελευταία 4-5εξάμηνα ο νέος υπουργός οικονομικών κ.στουρνάρας (εκεί στο villabaho της εμπορικής τράπεζας, ακόμα τρίβουν τα πεπραγμένα της διοίκησής του).
Η ιδέα μου είναι πως οι άνεργοι έχουν περισσότερα κοινά μεταξύ τους σε σχέση με τους εργαζόμενους. Και είναι μάλιστα αυτοί που κατά τεκμήριο έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη . Σε αυτούς θα είναι αφιερωμένα τα επόμενα μέρη της τεχνικής.
Ημερομηνία δημοσίευσης 30/06/2012
*Όπου δεσπόζει η φαντασίωση ότι όσο χειροτερεύουν τα πράγματα, τόσο πλησιάζουμε στην κατάρρευση του συστήματος και, όταν ο κόσμος δεν θα έχει πλέον τίποτα άλλο να χάσει παρά τις αλυσίδες του, τότε θα έχουν ωριμάσει οι συνθήκες για μαζική εξέγερση.
Δηλαδή, όσο χειρότερα τόσο καλύτερα, γιατί τα χειρότερα κυοφορούν την ανατροπή του καπιταλισμού.
Το κείμενο ακολουθούν 249 σχόλια που συμβάλλουν στα όσα αφηγείται ο Τέκι.
Panos12/07/06
Βασικα μου θυμιζει τους καθηγητες της δευτεροβαθμιας :razz: Λογικα ετσι ειναι ολο το δημοσιο ==> εδραιωμενη νοοτροπια στην κοινωνια.
Αν το επεκτεινουμε κι αλλο αυτο, και λαβουμε υποψη και τους ισχυρους οικογενειακους δεσμους και τα σχετικα, μαλλον φταιει κι αυτο που η αριστερα δεν ενιωσε πολλες ενοχες που δεν ασχολειται (αρκετα) με τους ανεργους: ελα μωρε, θα τους βοηθησει η οικογενεια τους, αν οχι τοτε οι φιλοι τους, αν οχι τοτε ο δημος/σισιτια, αν οχι η εκκλησια. Το θεμα ειναι οτι 1ον: αμα φτασεις την εκκλησια, τα αυγα ειναι να μικρο παραπανω βημα και 2ον: συνηθως πανε απο το 1ο βημα (οικογενεια) κατευθειαν στο τελευταιο, για λογους ασχετους με την αφορμη (ανεργεια).
Thrass12/06/29
“”Μα το γεγονός πως στην πρωτο-καπιταλιστική αγγλία του 18ου αιώνα, διαμορφώθηκε μια άλλη ιδέα για το κίνητρο της εργασίας. Αυτό της πείνας. Αν δεν δουλέψεις δεν θα έχεις να φας κι όταν πεινάσεις θα γίνεις πρόθυμος να δουλέψεις. Αυτή η εντελώς κυνική και ηθικολογική προσέγγιση υιοθετήθηκε με μεγάλη ζέση από τους διανοητές που διαμόρφωσαν αυτό που σήμερα ονομάζουμε καπιταλισμό και προσπαθούσαν να λύσουν αυτά που έβλεπαν ως προβλήματα της εποχής τους.”"
Αυτή η “εντελώς κυνική και ηθικολογική προσέγγιση” υπάρχει μάλλον από την αρχή τής ανθρωπότητας, όπου έπρεπε να πας για hunting ή για gathering για να έχεις να βάλεις κάτι στο στόμα σου.
Waste12/06/29
καλωσήλθες αλλά nope αυτή η αφήγηση του hunting gathering που περιγράφεις είναι καθαρά φιλελεύθερο εφεύρημα. κανένας ανθρωπολόγος δεν την έχει επιβεβαιώσει μέχρι στιγμής. ίσα ίσα όλες τους οι έρευνες δείχνουν πως οι hunters&gatherers όπως και οι περισσότερες παραδοσιακές κοινωνίες μοιράζονταν την τροφή μεταξύ τους.
κανείς δεν πεινούσε στα πλαίσια που είχε το χωριο να φάει
Milon Firikis12/06/29 01:25
πέραν του ότι οι τροφοσυλλέκτες μάλλον δεν δούλευαν οκτάωρο, ο ατομικισμός θα είχε νόημα μόνο σε τίποτε πηγές πρωτεϊνης όπως σαλιγκάρια και ακρίδες, κάτι δηλαδή σε αφθονία και κινούμενο.
οτιδήποτε στατικό (π.χ. βατόμουρα) απαιτεί την ανοχή της κοινότητας (οκ ρε μάγκα, δικο σου είναι δεν στο πειράζουμε)
οτιδήποτε τζαναμπέτικο απαιτεί την συνεργια της ομάδας με τον ένα ή άλλο τρόπο.
οπότε μάλλον κάποιον τρόπο καταμερισμού είχαν.
Morgan12/06/29
Ο χομο σαπιενς – γενικα – δεν ειναι ηλιθιος. Αν εβλεπε οτι μια κοινωνια τροφοσυλλεκτριων με κοινοκτημοσυνη του εξασφαλιζει μεγαλυτερες πιθανοτητες επιβιωσης απο τα σημερινα συστηματα, θα εστελνε καπιταλισμους κ σοσιαλισμους στον αγυριστο. Και θα γυρναγε στην τροφοσυλλογη, που καποιοι – εντελως ρομαντικα και ουτοπικα – θεωρουν ευκολη υποθεση. Απο προσωπικη εμπειρια: η απλη τροφοσυλλογη απαιτει τουλαχιστον 10 ωρες/ημερα, δεν υπαρχουν Κυριακες, αργιες, διακοπές στην εξωτικη μαγιορκα και άλλα φαντασμαγορικα. Για να μη μιλησω για άλλες αναγκες (σπιτι, ρουχα, εργαλεια) που ανεβαζουν τις ωρες δουλειας σε 12-14 ωρες/ημερα.
Δεν θελω να γινω απολογητης του καπιταλισμου, αλλά πιστευω οτι οι ανθρωποι δεν τον επελεξαν απο χαζομαρα. Τον επελεξαν επειδη τους προσφερε χειροπιαστα πλεονεκτηματα συγκριτικα με τις κοινωνιες κοινοκτημοσυνης.
Εδω ζουμε 150 χρονια μετα τον θανατο της φεουδαρχιας και το συλλογικο υποσυνειδητο ειναι ακομα πανικοβλημενο στην ιδεα να συλλεξει την τροφη του. Με 30% ανεργια και ακομα κανενας δεν διανοειται να παει σ ενα χωριο να καλλιεργησει ραπανακια. Το να ψωμολυσσας στην Αθηνα εξακολουθει να ειναι καλυτερο απο μια ομαδα κοινοκτημοσυνης στην Κατω Τραχανοπλαγια.Waste12/06/29 09:42
μέχρι το 1900 οι άνθρωποι ακόμα και στη δύση δεν επέλεγαν κάτι. Τους το φορούσαν καπέλο. αρα η θεωρία σου πως επέλεξαν τον καπιταλισμό είναι τουλάχιστον διάτρητη :)
σε αυτόν εδώ τον τόπο είμασταν από τους πρώτους στην ευρώπη που επέλεγαν :) και σίγουρα δεν επιλέξαμε καπιταλισμό κρίνοντας από το σύστημα που έχουμε :)
12/06/29
Morgan
Μην κολλας στο “επελεγαν”. Για λογους συντομιας θελησα με 1 λεξη να αποδωσω ολη την διαδικασια εξελιξης των κοινωνικων συστηματων απο τις κοινοκτημοσυνες των πρωτων τροφοσυλλεκτων μεχρι το σημερινο urban living.
Βγαλε αν θελεις το “επελεξαν” και αντικατεστησε το με “εξελιχτηκαν”. Τα υπολοιπα μενουν ιδια.
* * *
Γενικα, εσυ ασχολεισαι με τις ψυχωσεις της αριστερας (μαγκια σου και γουστο σου) ενω εγω την αριστερα και τις αγκυλωσεις της τις εχω γραμμενες.
Με απασχολει περισσοτερο το καθαρα βιολογικο φαινομενο, οτι ολοι οσοι πεινανε προτιμανε να μεινουν στην Αθηνα απο το να γυρισουν στα χωριά (τους).
Προτιμανε δηλαδη μια αστικη ζωη πεινασμενοι [1] απο μια ζωη σε συνθηκες φεουδαρχιας [2].
Ε, κατι πρεπει να μας διδασκει αυτο – σε ολους εμας που ονειρευομαστε σοσιαλιστικους παραδεισους με κοινωνιες τροφοσυλλεκτων και κοινοκτημοσυνης.
* * *
[1] Εκτος αν δεν ειναι πεινασμενοι και ολα αυτα περι συνανθρωπων που υποφερουν ειναι δακρυβρεχτα παραμυθακια
[2] Που θεωρητικα θα μπορουσε να ειναι πολυ καλυτερη απο την φεουδαρχια. Αντι π.χ. να πας στον μεγαλοτσιφλικα για να σε εκμεταλλευτει, μπορεις να ιδρυσεις ενα κοινοβιακι 30-50 ατομων και να την περνας τζαμι.
Κι ομως, ουτε 30 ατομα δεν εχουν ακομα βρεθει να γινουν τροφοσυλλεκτες στα βουνα. Προτιμανε να ψαχνουν τους καδους των σκουπιδιων στην Αθηνα παρα να σκαρωσουν μια κοινοκτημοσυνη.
Αυτο μας λεει πολλα για τις κοινωνιες τροφοσυλλεκτων που ονειρευομαστε.
goofy12/06/29
πόσες τέτοιες κολεκτίβες πρέπει να γίνουν για να τις πάρουμε χαμπάρι ; δηλαδή αν έχουν γίνει 5-10 γτ να το ξέρουμε ; επίσης και ο χρόνος και η αμάθεια παίζουν το ρόλο τους. πρόσφατα μπήκε το αυγό στον κώλο, και σίγουρα τα παιδιά της πόλης δεν είναι εξοικειωμένα με την αγροτιά .
δεν είναι απλό να πεις μαζευόμαστε 10 και ραντεβού στην τραχανοπλαγιά να δούμε τα ακαλλιέργητα χωράφια να τα δουλέψουμε :razz:
παρόλαυτά τα κύμα μετανάστευσης προς την επαρχία έχει αρχίσει , δεν είναι τόσο μαζικό όσο της αστυφιλίας, αλλά δεν θα ήταν βιώσιμο
έτσι. στα επόμενα τέρμινα θα δούμε πόσο θα μεγαλώσει αυτό. τόσα νησιά έχει ο τόποdjentry12/06/29 12:05
Να προσθέσω επίσης ότι, άντε κ πήρε κάποιος την απόφαση, έχει/αποκτά την τεχνογνωσία, βρίσκει κ τους συνοδοιπόρους του. Που θα πάει, αγαπητοί, όντας άφραγκος κ άκληρος? Το να γίνει κάποιος τροφοσυλλέκτης είναι ουτοπικό κ ηλίθιο στην τελική – το να γίνει μοντέρνος αγρότης / κτηνοτρόφος / κλπ από την άλλη καθόλου. Αλλά ας μην ξεχνάμε ότι αυτά προϋποθέτουν εκτός από τα παραπάνω κ κάποιον τρόπο να διαθέσεις αυτά που παράγεις για να μπορέσεις να εξασφαλίσεις πράγματα όπως φάρμακα κ ιντερνετ π.χ. (κ άλλα στα οποία δεν μπορείς να επιτύχεις αυτάρκεια). Οπότε δεν νομίζω ότι εξάγεται κανένα συμπέρασμα περί ανωτερότητας ή φυσικότητας της ύπαρξης του αγαπημένου μας καπιταλισμού από αυτό, όσο μάλλον περί της επικράτησής του σε βαθμό που να κάνει τις “νησίδες” εντός του από ουτοπικές. Παρόλα αυτά, κολλεκτίβες υπάρχουν κ πιστεύω ότι όσο αυξάνουν θα αυξάνει πολλαπλασιαστικά κ δύναμή τους στον βαθμό που θα μπορέσουν να δικτυωθούν κ να αλληλοστηρίζονται.
metaparalogos12/06/29
Συμφωνώ με τον djentry.
Τα παιδιά της πόλης συγχέουν πολλές φορές την αγροτιά με το φάρμβιλ στο φέισμπουκ. Το ότι τα παιδιά των χωριών δεν δουλεύουν στα χωράφια δεν οφείλεται στο ότι είναι τεμπέληδες και προτιμάνε να παίρνουν τις επιδοτήσεις και να κάθονται. Αυτό τουλάχιστον δεν αφορά τις περιπτώσεις που ξέρω εγώ.
Τα παιδιά στα χωριά κάνουν και άλλες δουλειές, γιατί αν περιμέναν από τα χωράφια των 5-10 στρεμμάτων να ζήσουν και ταυτόχρονα να πληρώνουν ΔΕΗ, πετρέλαια, εφορία, εργαλεία, λιπάσματα, φέξε τους και γλίστρισαν.
Waste12/06/29
ρε μανία με τους τροφοσυλλεκτες και το μόγλη. έχω γράψει πουθενα ότι οι άνθρωποι πρέπει να γίνουμε τροφοσυλλεκτές? άλλωστε είναι χαζό να το λες αυτό σε χώρες με μεγάλη πυκνότητα πληθυσμού. οι τροφοσυλλεκτες είναι νομάδες, διότι μόλις τελειωσει το τσιτσι σε μια περιοχή πηγαίνουν σε αλλη. καλή λύση για τον αμαζόνιο δεν λέω.
στο τελευταίο είμαι μαζί σου
morgan δεν μίλησα ποτέ για κοινωνίες τροφοσυλλεκτών αυτό είναι δικό σου κόλλημα, και επιπλέον πως μπορείς και μπλέκεις τη ζωή στο όποιο χωριό με τη φεουδαρχία?
Η φεουδαρχία ήταν ένα πολύ συγκεκριμένο πολιτικό και κοινωνικό σύστημα το οποίο μάλιστα αυτός ο τόπος δεν έζησε παρα σε πολύ μικρά διαστήματα , άρα σχεδόν ποτέ (διότι μας έσωσε η οθωμανική κυριαρχία).
οι άνθρωποι που πεινούσαν τον 19ο αιώνα στην αγγλία δεν μπορούσαν να επιστρέψουν στα χωριά τους διότι δεν είχαν πια συνδεση με αυτά και ταυτόχρονα σχεδόν απαγορευόταν (νόμοι περί αλητείας κλπ). Στις χώρες όπου ο πληθυσμός μπορούσε να πηγαινοέρχεται στις πόλεις (γαλλία, ελλαδα κλπ) τα πράγματα ήταν καλύτερα. Στις χώρες μάλιστα που ο πληθυσμός μετακινήθηκε στις πόλεις αργά στο 19ο αιώνα (πχ γερμανία), αυτό έγινε με πολύ καλύτερους όρους με αποτέλεσμα η μετακίνηση να δημιουργήσει πρόβλημα στην αγροτική παραγωγή. Το αστικό φαινόμενο λοιπόν λίγο έχει να κάνει με τη φεουδαρχία.
ειλικρινά δεν καταλαβαίνω πως τα μπλέκεις όλα αυτά μεταξύ τους.
Morgan12/06/29
Οντως εχω ενα κολλημα ( = ευσεβης ποθος) με τον κοινοβιακο τροπο ζωης, συγνωμη.
Το σχολιο μου πηγαινε στον αγαπητο Μιλωνα Φιρικη, που ισχυριστηκε οτι οι τροφοσυλλεκτες δεν δουλευαν 8ωρο.
Επισης εχεις δικιο και στο οτι τα τσουβαλιασα ολα μαζι: την φεουδαρχια σαν ιστορικο/οικονομικο μοντελο, την τροφοσυλλογη σαν μορφη επιβιωσης και την (μοντερνα) ζωη στο χωριο.
Το εκανα παλι για λογους συντομιας. Ξερω να τα ξεχωριζω αυτα και ξερω οτι μπορεις να τα ξεχωριζεις κι εσυ.
Καλιγούλας12/06/29
“…η πρωτόγονη κοινωνία είναι πιο ανθρώπινη, αλλά συνάμα λιγότερο οικονομική από την οικονομία της αγοράς.” Αλλά θα σου αφιερώσω καλύτερα φράση λογοτέχνη κι όχι οικονομολόγου για την άνω πετυχημένη σου εισαγωγή : “Οι μεν ιθαγενείς, λειτουργούν τελικά μόνο με τον βούρδουλα,έχουν αυτή την αξιοπρέπεια, ενώ οι Λευκοί τελειοποιημένοι χάρη στη δημόσια εκπαίδευση, δουλεύουν από μόνοι τους…”, Σελίν.
Reply
Waste12/06/29
με τρόμαξες προς στιγμήν. νόμιζα πως εγώ το έχω γράψει το πρώτο που έβαλες και ήθελα να αυτομαστιγωθώ. Διότι δεν πιστεύω ούτε στους “πρωτόγονους” (οι οποιοι είναι εφεύρεση των προοδευτικών ευρωπαίων του 19ου αιώνα), ούτε πως κάτι είναι πιο “ανθρώπινο” από κάτι άλλο. είναι απλά εκφάνσεις των κοινωνιων που ζητάνε διαφορετικά πράγματα.
οι λευκοί πάντως δεν δουλεύουν από μόνοι τους μόνο λόγω της δημόσιας εκπαίδευσης, αλλά και λόγω της σύνδεσης της καθημερινής επιβίωσης τους με την εργασία. Η αγωνία του μεροκάματου που διαβάζουμε στα βιβλία και οι ανθρωποι ζουνε σε ολο ένα και μεγαλύτερες ποσότητες σήμερα.
Kαλιγούλας12/06/29
πάντως,για να είμαστε δίκαιοι προς τους συγγραφείς (το πρώτο είναι από τον Κ.Πολάνυι λίγο πριν γράφει περίπου αυτό που λες “κανείς δεν πεινούσε στα πλαίσια που είχε το χωριο να φάει”), επειδή πήρα δύο φράσεις αποσπασματικές όχι όμως χαρακτηριστικές, αν ανέφερα μεγαλύτερο κομμάτι, είμαι βέβαιος ότι δεν είναι αντίθετοι με αυτό που σχολίασες.
Waste12/06/29
σιγα μην πάω κόντρα εγώ στον τύπο που έβαλε όλους τους φιλελεύθερους σενα μεγάλο gangbang, τράβηξε το βίντεο και μας το έδωσε να γουστάρουμε :)
παρολαυτά τετοιες φράσεις εντάσωνται περισσότερο στην πολεμική της εποχής και στην προσπάθεια ενός τύπου να ανατρεψει την αφήγηση του φιλελευθερισμου από την οποία ακόμα δεν έχουμε ξεφύγει. τι να κάνουμε τα βιβλία του 1940 θα έχουν και τα κολήματα του 1940 :)
12/06/29 01:23
άντε περιμένουμε να διαβάσουμε τίποτα μπας και βγει κάτι σε επίπεδο διαλόγου τουλάχιστον. δουλειά δεν έχουμε οπότε έχουμε χρόνο να διαβάσουμε. μη ξεχάσεις (παραγγελιά κιέτς) να αναφέρεις τη νέα φιλελεύθερη μόδα/λύση στη κρίση να γίνουμε όλοι καινοτόμοι enterpeneurs με startups κιέτς..
Waste12/06/29
στο δικό μου τσαρδί ο στόχος είναι να γίνουμε καινοτόμοι αναρχο-σοσιαλιστές. αν θέλεις startup και πολλα λεφτά να πας στα διάφορα μαγαζάκια που στήνει η ΕΕ με incubators και τα ρέστα
Γιώργος Β12/06/29
Relax φιλε, δεν υιοθετώ κανενός την αφήγηση, απλά σου λέω οτι αυτές οι απεργίες βολέψαν πολλά λαμόγια/επιχειρηματίες ωστε να έρθουν και να πούν “εγώ δεν υπεξαίρεσα τίποτα μάγκες, η απεργία φταίει που κλείνει το μαγαζί” Και έτσι, να γλυτώσουν αυτοί το κάγκελο, να πάνε άκλαφτοι 1000 άνθρωποι και να δικαιολογήσουν 5-10 ΠΑΜΕτζήδες το μισθό τους. Και τί άλλο θα μπορούσε να κάνει το ΚΚΕ για να σταματήσει το φούντο μιας προβληματικής επιχείρησης; Τίποτα. Τουλάχιστον όμως να μήν γίνεται άλοθι των λαμογίων και να ρίχνει που και πού και κανένα δάκρυ για τα θύματα. Τόσο δύσκολο είναι;
Κυρίως την υποκρισία και μισανθρωπική στάση τους ήθελα να δείξω. Όλα τα άλλα περι του απο πού πηγάζει η ανεργία τα θεωρώ αυτονόητα.Waste12/06/30 10:18
σχεδόν ποτέ τέτοιες περιπτώσεις δεν είναι οριακές. Η πιρέλι για την οποια μιλάμε δεν έφυγε γιατί έγινε απεργία. Αυτό ήταν η μαλακία που είπαν οι γνωστοί άγνωστοι. Ο αλουμιλ μυλωνάς δεν πήγε στη βουλγαρία γιατί είχε οριακή μείωση κόστους. διότι όταν έχεις οριακά κέρδη δεν κάθεσαι να κάνεις τέτοιες μεγάλες κινήσεις με κόπο και ρίσκο για ψίχουλα.
φυσικά οι απεργοί πρέπει να έχουν απόλυτη γνώση των οικονομικών της επιχείρησης και να διαβάζουν τον ισολογισμο πριν ξεκινήσουν να ζητάνε, ό,τι ζητάνε, αλλά οι κλωστουφαντουργίες δεν έφυγαν από την ελλάδα πχ διότι έβγαιναν τσίμα τσίμα. έφυγαν γιατί η πτώση του κόστους στην τουρκία ή το άνοιγμα της κίνας ήταν 5φορές κάτω.
τελοσπαντων εγώ δεν είμαι υπερ των απεργιών, διότι επιβεβαιώνουν τις απολυταρχικές σχέσεις εξουσίας και πατρωνίας μεταξύ κεφαλαιούχων και εργαζομένων, αλλά δεν μπορούμε να λέμε πως οι απεργίες κλείνουν τις επιχειρήσεις.
Συνεχίστε εδώ: www.techiechan.com/?p=1738
Κάθε μεταφυσική πίστη που σέβεται τον εαυτό της έχει και μερικά ταμπού, μερικά πράγματα για τα οποία δεν πρέπει να μιλάμε μπροστά στα παιδιά. Στα οικονομικά, το μεγαλύτερο ταμπού ονομάζεται ανεργία. Στα κλασικά οικονομικά η ανεργία απλά δεν υπάρχει. Όλη η περιγραφή της οικονομίας χοντρικά μέχρι τον 20ο αιώνα θεωρεί την ανεργία ως απλά απούσα. Στα εφαρμοσμένα οικονομικά χρειάζεται να φτάσουμε στον κέυνς για να αναγνωρίσουμε στα μοντέλα τη διαφορά μεταξύ θεωρητικής παραγωγής (τι θα γινόταν αν όλοι δουλεύαμε) και πραγματικής παραγωγής (τι πραγματικά γίνεται).
Και όλοι καταλαβαίνουμε τη ρεαλιστικότητα ενός μοντέλου που ξεκινάει με μισή ντουζίνα τι θα γινόταν εάν. Όμως από τη στιγμή που άρχισε να σχηματίζεται η ιδέα της αγοράς εργασίας και να αντιμετωπίζεται ως εμπόρευμα, ήταν αναμενόμενο να δημιουργηθεί και η ιδέα του υπερβάλλοντος στοκ, δηλαδή της ανεργίας :)
Ποιος είναι ο λόγος όμως που η ανεργία είναι κάτι τρομακτικό, από τη στιγμή που παλιότερα, όταν το χειμώνα οι αγρότες δεν είχαν αγροτικές εργασίες δεν ονομάζονταν άνεργοι, απλά κάθονταν και περίμεναν την άνοιξη; Μα το γεγονός πως στην πρωτο-καπιταλιστική αγγλία του 18ου αιώνα, διαμορφώθηκε μια άλλη ιδέα για το κίνητρο της εργασίας. Αυτό της πείνας. Αν δεν δουλέψεις δεν θα έχεις να φας κι όταν πεινάσεις θα γίνεις πρόθυμος να δουλέψεις. Αυτή η εντελώς κυνική και ηθικολογική προσέγγιση υιοθετήθηκε με μεγάλη ζέση από τους διανοητές που διαμόρφωσαν αυτό που σήμερα ονομάζουμε καπιταλισμό και προσπαθούσαν να λύσουν αυτά που έβλεπαν ως προβλήματα της εποχής τους. Απόηχους της ίδιας ιδεολογίας ακούτε μέχρι σήμερα από διάφορους νομπελίστες οικονομολόγους.
Αυτή η αρχή της σύνδεσης της ανεργίας με την πείνα και την εξαθλίωση, είναι στην ουσία και η εκκίνηση ενός μεγάλου κοινωνικού προβλήματος που το ίδιο το σύστημα τροφοδοτεί και επιτείνει και μπλέκει με ένα σωρό ηθικές και άλλες αξιολογήσεις με αποτέλεσμα σήμερα να μην μπορούμε να τα ξεχωρίσουμε μεταξύ τους.
Γιαυτό και στα κλασικά οικονομικά ο σκόπελος παρακάμπτεται ωσάν να μην υπάρχει. Και είναι εντυπωσιακά εκκωφαντική αυτή η ανυπαρξία, διότι η ανεργία όπως είπαμε υπάρχει από την αρχή της διαμόρφωσης αυτού του συστήματος, δεν είναι δηλαδή κάτι που εμφανίστηκε αργότερα ως παθογένεια.
Καθώς οι αλλεπάλληλες αγροτικές επαναστάσεις, του 18ου-19ου αιώνα αύξησαν την αγροτική παραγωγή και μείωσαν την ανάγκη για εργασία στα κτήματα, απελευθέρωσαν μεγάλο μέρος του πληθυσμού από την ανάγκη να εργάζεται. Και καθώς η πείνα και η χειραγώγηση των τιμών των αγροτικών προϊόντων, χρησιμοποιήθηκε ως εργαλείο εξαναγκασμού του πληθυσμού προκειμένου να δουλεύει κάθε μέρα (αντί να δουλεύει μόνο όταν αυτή ή η κοινότητά της είχε ανάγκη όπως γινόταν στις προκαπιταλιστικές κοινωνίες), αυτοί κατευθύνθηκαν σιγά σιγά στις βιοτεχνικές (διότι βιομηχανία δεν υπήρχε ιδιαίτερη την εποχή εκείνη) εργασίες των πόλεων. Ήταν μάλιστα μεγάλη η κόντρα μεταξύ γαιοκτημόνων και βιοτεχνών για το ποιος θα κρατήσει αυτό το υπερβάλον στοκ εργατικής δύναμης. Όλα μια χαρά θα έλεγε ένας φιλελεύθερος κοινωνικός επαναστάτης της εποχής.
Όμως στα πλαίσια που υπάρχουν οικονομικοί κύκλοι και στα πλαίσια που οι ανάγκες της παραγωγής δεν ήταν ποτέ σταθερές, η μεγαλύτερη ή μικρότερη ζήτηση για εργασία είναι δεδομένη, άρα και η ανεργία είναι κάτι δεδομένο. Κι όμως παραδόξως κανείς δεν ασχολείται μαζί της.
Βλέπετε στον υπαρκτό καπιταλισμό η ανεργία δημιουργούσε μια σχεδόν απεριόριστη προσφορά στο εμπόρευμα εργασία, μια βολική κατάσταση που δεν κάνει την οικονομική αντιμετώπιση του φαινομένου επιτακτική. Για τα κλασικά οικονομικά αν κάποιος ζητά εργασία είναι δεδομένο πως θα τη βρεί (αν βλέπετε μια σύνδεση με τους παπαδήμους αυτού του κόσμου καλά κάνετε και τη βλέπετε).
Η αντιμετώπιση της ανεργίας θα έλεγα πως έγινε αρχικά με όρους κοινωνικούς. Ήταν οι κοινωνικές επιπτώσεις της σύνδεσης της ανεργίας με την πείνα, την εξαθλίωση και την εξέγερση που οδήγησαν σε κοινωνικές/ανθρωπιστικές παρεμβάσεις (πτωχοκομεία, επιδόματα ανεργίας, δημιουργία κανόνων για την εργασία, κατώτατους μισθούς κλπ κλπ κλπ). Γι’αυτό και συχνά πυκνά οι συντηρητικοί γαιοκτήμονες ήταν κι αυτοί με τα πιο φιλάνθρωπα συναισθήματα απέναντι στους εξαθλιωμένους (καθώς προέρχονταν από ένα καθεστώς πατρωνίας και ο πάτρωνας είναι υπεύθυνος για τον πελάτη του, δεν μπορεί να τον αφήσει να πεθάνει. Κι όλα αυτά ως κοινωνικά μέτρα θεωρήθηκαν από τους φιλελεύθερους οικονομολόγους ως άθλιες παρεμβάσεις στη “φυσική” κατάσταση των πραγμάτων.
Και οι τύψεις της αριστεράς.
Επειδή δυστυχώς ένα κομμάτι της αριστεράς συνεχίζει συχνά να σκέφτεται με όρους 19ου αιώνα*, είναι λογικό να έχει μερικά προβλήματα να ασχοληθεί με κάτι που στην αφήγησή της υπάρχει μόνο ως κακό που πρέπει να εξαλειφθεί. Κι αυτό γεννά πέρα από μεγάλα κενά και πολύ δύσκολες καταστάσεις. Διότι θα έχετε προσέξει πως όσο πιο παραδοσιακή είναι η αριστερά, τόσο λιγότερο ασχολείται με τους ανέργους. Είναι οι εργαζόμενοι που έχουν τη δύναμη, είναι οι εργαζόμενοι που θα κάνουν την επανάσταση, είναι οι εργαζόμενοι που έχουν συνδικάτα και με τους οποίους ασχολούμαστε. Οι άνεργοι είναι μια παθογένεια του καπιταλισμού που θα βρουν δουλειά μόλις η αριστερά καταφέρει να έρθει στα πράγματα.
Άρα και για την αριστερά ο εργαζόμενος πρέπει να αγωνιστεί για τον παράδεισο, τη στιγμή που ο άνεργος βρίσκεται σε ένα καθαρτήριο περιμένοντας τη σωτηρία η οποία θα έρθει φυσικά από τους εργαζόμενους. Φυσικά η αριστερά έχει και μια ουμανιστική παράδοση που δεν μπορεί να βλέπει τους ανθρώπους να εξαθλιώνονται, αλλά αυτή η ανθρωπιστική ευαισθησία που λείπει από τους φιλελεύθερους (για τους οποίους ο άνεργος είναι απλά ή κακά πληροφορημένος ή τεμπέλης), λειτουργεί μόνο ανθρωπιστικά σχεδόν σαν τσιρώτο. Το θέμα είναι να κάνουμε κάτι προσωρινό για να μην πεινάνε οι άνθρωποι μέχρι να έρθει ο σοσιαλισμός όπου όλοι θα έχουν δουλειά :)
Κι αυτό είναι εμφανές σε όλο τον αριστερό λόγο ακόμα και σήμερα. Οι απεργίες γίνονται υπέρ των δικαιωμάτων των εργαζομένων, οι μάχες δίνονται για την εργασία και οι άνεργοι απλά πρέπει να είναι αλληλέγγυοι σε όλα αυτά ανεξάρτητα με το εάν στην πραγματικότητα δεν τους αφορούν. Γιαυτό και βλέπουμε την αθλιότητα να διαδηλώνουν άνεργοι υπέρ του φέουδου των εργαζομένων του ολπ υπό το πρόσχημα του δημόσιου χαρακτήρα του λιμανιού. Και αυτή η αθλιότητα γίνεται ακόμα πιο αισχρή, όταν οι εργαζόμενοι “συμβιβαστούν” με την εργοδοσία (όπως στον ολπ) και οι άνεργοι απλά μείνουν με το μουνί στο χέρι.
Πέρα όμως από το πως προβάλλονται στο σήμερα οι ιστορικές αντιφάσεις της αριστεράς, ο λόγος που ασχολούμαι μαζί της είναι διότι στο τώρα αυτή η αντίφαση δημιουργεί μια αδυναμία της αριστεράς να εξετάσει τον κόσμο που ζούμε. Διότι η αντίφαση αυτή με την ανεργία στο 5-7% είναι απλά κάτι χαριτωμένο να ασχολούμαστε, αλλά με την ανεργία στο 30-35% είναι απλά καταστροφή.
Η ταξικότητα των ανέργων
Είναι όλοι οι άνεργοι ίσοι; Όχι φυσικά. Όπως δεν υπάρχει η καθαρότητα ανάμεσα στους κατόχους κεφαλαίου και τους εργαζόμενους, δεν υπάρχει και ανάμεσα στους ανέργους. Είναι άλλο να είσαι άνεργο στέλεχος που έπαιρνε 30-40 χιλιάρικα το χρόνο και έκλεισε η επιχείρησή του πέρσι, κι είναι άλλο να είσαι άνεργος ταμίας σε σούπερμάρκετ που ζούσες επισφαλώς ακόμα και τις ένδοξες μέρες των ολυμπιακών αγώνων. Επιπλέον η οικογενειακή και οικονομική θέση των ανέργων δεν είναι κοινή. Αλλιώς τα βγάζει πέρα μία άνεργη που οι γονείς της, της άφησαν κι ένα σπίτι να νοικιάζει, αλλιώς μια άλλη που είχε κρατήσει κάποια χρήματα στην άκρη και τώρα δεν βιάζεται να βρει δουλειά, κι αλλιώς μία τρίτη που αναγκάζεται να επιστρέψει στο σπίτι το γονιών της για να φάει κι ολόκληρη την ήττα του είμαι 30 χρονών και μένω ξανά με τους γονείς μου.
Όμως ανάμεσα σε αυτές τις κοινωνικές και οικονομικές διαφορές υπάρχουν κάποια κοινά στοιχεία στους ανέργους που δεν τα έχουν οι εργαζόμενοι. Οι περισσότεροι βιώνουν ένα κοινωνικό στίγμα, νιώθουν στην ουσία άχρηστοι ή ανίκανοι ή αδύναμοι να αντιμετωπίσουν την κατάσταση στην οποία βρίσκονται. Κι αυτή την αδυναμία μπορεί να τη νιώσει εξίσου και η άνεργη γιατρός και ο άνεργος υπάλληλος καταστήματος κινητής τηλεφωνίας.
Ένα άλλο κοινό που έχουν οι άνεργοι είναι πως οι απειλές των φιλελευθέρων πως θα μειωθούν οι μισθοί, θα καταπατηθούν τα δικαιώματα και οι τεμαχικές συμφωνίες, δεν τους πολυ-ακουμπούν. Ένα χαρακτηριστικό απολογητικό κομμάτι της αριστεράς, προσπαθεί να πείσει τους ανέργους να συμμετάσχουν στους αγώνες των εργαζομένων γιατί ΟΤΑΝ θα γίνουν κι αυτοί εργαζόμενοι, οι συλλογικές συμβάσεις, τα δικαιώματα και οι μισθοί ΘΑ τους αφορούν. Κάτι το οποίο ίσχυε για τις εποχές των παχιών αγελάδων, αλλά όχι πια. Οι περισσότεροι άνεργοι σήμερα δεν πρόκειται να βρουν δουλειά μέχρι να λήξει αυτή η κρίση. Και το πότε θα λήξει αυτή η κρίση είναι κάτι εντελώς αδύνατο να πούμε. Σίγουρα δεν είναι στο επόμενο εξάμηνο, όπως μας υπόσχεται τα τελευταία 4-5εξάμηνα ο νέος υπουργός οικονομικών κ.στουρνάρας (εκεί στο villabaho της εμπορικής τράπεζας, ακόμα τρίβουν τα πεπραγμένα της διοίκησής του).
Η ιδέα μου είναι πως οι άνεργοι έχουν περισσότερα κοινά μεταξύ τους σε σχέση με τους εργαζόμενους. Και είναι μάλιστα αυτοί που κατά τεκμήριο έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη . Σε αυτούς θα είναι αφιερωμένα τα επόμενα μέρη της τεχνικής.
Ημερομηνία δημοσίευσης 30/06/2012
*Όπου δεσπόζει η φαντασίωση ότι όσο χειροτερεύουν τα πράγματα, τόσο πλησιάζουμε στην κατάρρευση του συστήματος και, όταν ο κόσμος δεν θα έχει πλέον τίποτα άλλο να χάσει παρά τις αλυσίδες του, τότε θα έχουν ωριμάσει οι συνθήκες για μαζική εξέγερση.
Δηλαδή, όσο χειρότερα τόσο καλύτερα, γιατί τα χειρότερα κυοφορούν την ανατροπή του καπιταλισμού.
Το κείμενο ακολουθούν 249 σχόλια που συμβάλλουν στα όσα αφηγείται ο Τέκι.
Panos12/07/06
Βασικα μου θυμιζει τους καθηγητες της δευτεροβαθμιας :razz: Λογικα ετσι ειναι ολο το δημοσιο ==> εδραιωμενη νοοτροπια στην κοινωνια.
Αν το επεκτεινουμε κι αλλο αυτο, και λαβουμε υποψη και τους ισχυρους οικογενειακους δεσμους και τα σχετικα, μαλλον φταιει κι αυτο που η αριστερα δεν ενιωσε πολλες ενοχες που δεν ασχολειται (αρκετα) με τους ανεργους: ελα μωρε, θα τους βοηθησει η οικογενεια τους, αν οχι τοτε οι φιλοι τους, αν οχι τοτε ο δημος/σισιτια, αν οχι η εκκλησια. Το θεμα ειναι οτι 1ον: αμα φτασεις την εκκλησια, τα αυγα ειναι να μικρο παραπανω βημα και 2ον: συνηθως πανε απο το 1ο βημα (οικογενεια) κατευθειαν στο τελευταιο, για λογους ασχετους με την αφορμη (ανεργεια).
Thrass12/06/29
“”Μα το γεγονός πως στην πρωτο-καπιταλιστική αγγλία του 18ου αιώνα, διαμορφώθηκε μια άλλη ιδέα για το κίνητρο της εργασίας. Αυτό της πείνας. Αν δεν δουλέψεις δεν θα έχεις να φας κι όταν πεινάσεις θα γίνεις πρόθυμος να δουλέψεις. Αυτή η εντελώς κυνική και ηθικολογική προσέγγιση υιοθετήθηκε με μεγάλη ζέση από τους διανοητές που διαμόρφωσαν αυτό που σήμερα ονομάζουμε καπιταλισμό και προσπαθούσαν να λύσουν αυτά που έβλεπαν ως προβλήματα της εποχής τους.”"
Αυτή η “εντελώς κυνική και ηθικολογική προσέγγιση” υπάρχει μάλλον από την αρχή τής ανθρωπότητας, όπου έπρεπε να πας για hunting ή για gathering για να έχεις να βάλεις κάτι στο στόμα σου.
Waste12/06/29
καλωσήλθες αλλά nope αυτή η αφήγηση του hunting gathering που περιγράφεις είναι καθαρά φιλελεύθερο εφεύρημα. κανένας ανθρωπολόγος δεν την έχει επιβεβαιώσει μέχρι στιγμής. ίσα ίσα όλες τους οι έρευνες δείχνουν πως οι hunters&gatherers όπως και οι περισσότερες παραδοσιακές κοινωνίες μοιράζονταν την τροφή μεταξύ τους.
κανείς δεν πεινούσε στα πλαίσια που είχε το χωριο να φάει
Milon Firikis12/06/29 01:25
πέραν του ότι οι τροφοσυλλέκτες μάλλον δεν δούλευαν οκτάωρο, ο ατομικισμός θα είχε νόημα μόνο σε τίποτε πηγές πρωτεϊνης όπως σαλιγκάρια και ακρίδες, κάτι δηλαδή σε αφθονία και κινούμενο.
οτιδήποτε στατικό (π.χ. βατόμουρα) απαιτεί την ανοχή της κοινότητας (οκ ρε μάγκα, δικο σου είναι δεν στο πειράζουμε)
οτιδήποτε τζαναμπέτικο απαιτεί την συνεργια της ομάδας με τον ένα ή άλλο τρόπο.
οπότε μάλλον κάποιον τρόπο καταμερισμού είχαν.
Morgan12/06/29
Ο χομο σαπιενς – γενικα – δεν ειναι ηλιθιος. Αν εβλεπε οτι μια κοινωνια τροφοσυλλεκτριων με κοινοκτημοσυνη του εξασφαλιζει μεγαλυτερες πιθανοτητες επιβιωσης απο τα σημερινα συστηματα, θα εστελνε καπιταλισμους κ σοσιαλισμους στον αγυριστο. Και θα γυρναγε στην τροφοσυλλογη, που καποιοι – εντελως ρομαντικα και ουτοπικα – θεωρουν ευκολη υποθεση. Απο προσωπικη εμπειρια: η απλη τροφοσυλλογη απαιτει τουλαχιστον 10 ωρες/ημερα, δεν υπαρχουν Κυριακες, αργιες, διακοπές στην εξωτικη μαγιορκα και άλλα φαντασμαγορικα. Για να μη μιλησω για άλλες αναγκες (σπιτι, ρουχα, εργαλεια) που ανεβαζουν τις ωρες δουλειας σε 12-14 ωρες/ημερα.
Δεν θελω να γινω απολογητης του καπιταλισμου, αλλά πιστευω οτι οι ανθρωποι δεν τον επελεξαν απο χαζομαρα. Τον επελεξαν επειδη τους προσφερε χειροπιαστα πλεονεκτηματα συγκριτικα με τις κοινωνιες κοινοκτημοσυνης.
Εδω ζουμε 150 χρονια μετα τον θανατο της φεουδαρχιας και το συλλογικο υποσυνειδητο ειναι ακομα πανικοβλημενο στην ιδεα να συλλεξει την τροφη του. Με 30% ανεργια και ακομα κανενας δεν διανοειται να παει σ ενα χωριο να καλλιεργησει ραπανακια. Το να ψωμολυσσας στην Αθηνα εξακολουθει να ειναι καλυτερο απο μια ομαδα κοινοκτημοσυνης στην Κατω Τραχανοπλαγια.Waste12/06/29 09:42
μέχρι το 1900 οι άνθρωποι ακόμα και στη δύση δεν επέλεγαν κάτι. Τους το φορούσαν καπέλο. αρα η θεωρία σου πως επέλεξαν τον καπιταλισμό είναι τουλάχιστον διάτρητη :)
σε αυτόν εδώ τον τόπο είμασταν από τους πρώτους στην ευρώπη που επέλεγαν :) και σίγουρα δεν επιλέξαμε καπιταλισμό κρίνοντας από το σύστημα που έχουμε :)
12/06/29
Morgan
Μην κολλας στο “επελεγαν”. Για λογους συντομιας θελησα με 1 λεξη να αποδωσω ολη την διαδικασια εξελιξης των κοινωνικων συστηματων απο τις κοινοκτημοσυνες των πρωτων τροφοσυλλεκτων μεχρι το σημερινο urban living.
Βγαλε αν θελεις το “επελεξαν” και αντικατεστησε το με “εξελιχτηκαν”. Τα υπολοιπα μενουν ιδια.
* * *
Γενικα, εσυ ασχολεισαι με τις ψυχωσεις της αριστερας (μαγκια σου και γουστο σου) ενω εγω την αριστερα και τις αγκυλωσεις της τις εχω γραμμενες.
Με απασχολει περισσοτερο το καθαρα βιολογικο φαινομενο, οτι ολοι οσοι πεινανε προτιμανε να μεινουν στην Αθηνα απο το να γυρισουν στα χωριά (τους).
Προτιμανε δηλαδη μια αστικη ζωη πεινασμενοι [1] απο μια ζωη σε συνθηκες φεουδαρχιας [2].
Ε, κατι πρεπει να μας διδασκει αυτο – σε ολους εμας που ονειρευομαστε σοσιαλιστικους παραδεισους με κοινωνιες τροφοσυλλεκτων και κοινοκτημοσυνης.
* * *
[1] Εκτος αν δεν ειναι πεινασμενοι και ολα αυτα περι συνανθρωπων που υποφερουν ειναι δακρυβρεχτα παραμυθακια
[2] Που θεωρητικα θα μπορουσε να ειναι πολυ καλυτερη απο την φεουδαρχια. Αντι π.χ. να πας στον μεγαλοτσιφλικα για να σε εκμεταλλευτει, μπορεις να ιδρυσεις ενα κοινοβιακι 30-50 ατομων και να την περνας τζαμι.
Κι ομως, ουτε 30 ατομα δεν εχουν ακομα βρεθει να γινουν τροφοσυλλεκτες στα βουνα. Προτιμανε να ψαχνουν τους καδους των σκουπιδιων στην Αθηνα παρα να σκαρωσουν μια κοινοκτημοσυνη.
Αυτο μας λεει πολλα για τις κοινωνιες τροφοσυλλεκτων που ονειρευομαστε.
goofy12/06/29
πόσες τέτοιες κολεκτίβες πρέπει να γίνουν για να τις πάρουμε χαμπάρι ; δηλαδή αν έχουν γίνει 5-10 γτ να το ξέρουμε ; επίσης και ο χρόνος και η αμάθεια παίζουν το ρόλο τους. πρόσφατα μπήκε το αυγό στον κώλο, και σίγουρα τα παιδιά της πόλης δεν είναι εξοικειωμένα με την αγροτιά .
δεν είναι απλό να πεις μαζευόμαστε 10 και ραντεβού στην τραχανοπλαγιά να δούμε τα ακαλλιέργητα χωράφια να τα δουλέψουμε :razz:
παρόλαυτά τα κύμα μετανάστευσης προς την επαρχία έχει αρχίσει , δεν είναι τόσο μαζικό όσο της αστυφιλίας, αλλά δεν θα ήταν βιώσιμο
έτσι. στα επόμενα τέρμινα θα δούμε πόσο θα μεγαλώσει αυτό. τόσα νησιά έχει ο τόποdjentry12/06/29 12:05
Να προσθέσω επίσης ότι, άντε κ πήρε κάποιος την απόφαση, έχει/αποκτά την τεχνογνωσία, βρίσκει κ τους συνοδοιπόρους του. Που θα πάει, αγαπητοί, όντας άφραγκος κ άκληρος? Το να γίνει κάποιος τροφοσυλλέκτης είναι ουτοπικό κ ηλίθιο στην τελική – το να γίνει μοντέρνος αγρότης / κτηνοτρόφος / κλπ από την άλλη καθόλου. Αλλά ας μην ξεχνάμε ότι αυτά προϋποθέτουν εκτός από τα παραπάνω κ κάποιον τρόπο να διαθέσεις αυτά που παράγεις για να μπορέσεις να εξασφαλίσεις πράγματα όπως φάρμακα κ ιντερνετ π.χ. (κ άλλα στα οποία δεν μπορείς να επιτύχεις αυτάρκεια). Οπότε δεν νομίζω ότι εξάγεται κανένα συμπέρασμα περί ανωτερότητας ή φυσικότητας της ύπαρξης του αγαπημένου μας καπιταλισμού από αυτό, όσο μάλλον περί της επικράτησής του σε βαθμό που να κάνει τις “νησίδες” εντός του από ουτοπικές. Παρόλα αυτά, κολλεκτίβες υπάρχουν κ πιστεύω ότι όσο αυξάνουν θα αυξάνει πολλαπλασιαστικά κ δύναμή τους στον βαθμό που θα μπορέσουν να δικτυωθούν κ να αλληλοστηρίζονται.
metaparalogos12/06/29
Συμφωνώ με τον djentry.
Τα παιδιά της πόλης συγχέουν πολλές φορές την αγροτιά με το φάρμβιλ στο φέισμπουκ. Το ότι τα παιδιά των χωριών δεν δουλεύουν στα χωράφια δεν οφείλεται στο ότι είναι τεμπέληδες και προτιμάνε να παίρνουν τις επιδοτήσεις και να κάθονται. Αυτό τουλάχιστον δεν αφορά τις περιπτώσεις που ξέρω εγώ.
Τα παιδιά στα χωριά κάνουν και άλλες δουλειές, γιατί αν περιμέναν από τα χωράφια των 5-10 στρεμμάτων να ζήσουν και ταυτόχρονα να πληρώνουν ΔΕΗ, πετρέλαια, εφορία, εργαλεία, λιπάσματα, φέξε τους και γλίστρισαν.
Waste12/06/29
ρε μανία με τους τροφοσυλλεκτες και το μόγλη. έχω γράψει πουθενα ότι οι άνθρωποι πρέπει να γίνουμε τροφοσυλλεκτές? άλλωστε είναι χαζό να το λες αυτό σε χώρες με μεγάλη πυκνότητα πληθυσμού. οι τροφοσυλλεκτες είναι νομάδες, διότι μόλις τελειωσει το τσιτσι σε μια περιοχή πηγαίνουν σε αλλη. καλή λύση για τον αμαζόνιο δεν λέω.
στο τελευταίο είμαι μαζί σου
morgan δεν μίλησα ποτέ για κοινωνίες τροφοσυλλεκτών αυτό είναι δικό σου κόλλημα, και επιπλέον πως μπορείς και μπλέκεις τη ζωή στο όποιο χωριό με τη φεουδαρχία?
Η φεουδαρχία ήταν ένα πολύ συγκεκριμένο πολιτικό και κοινωνικό σύστημα το οποίο μάλιστα αυτός ο τόπος δεν έζησε παρα σε πολύ μικρά διαστήματα , άρα σχεδόν ποτέ (διότι μας έσωσε η οθωμανική κυριαρχία).
οι άνθρωποι που πεινούσαν τον 19ο αιώνα στην αγγλία δεν μπορούσαν να επιστρέψουν στα χωριά τους διότι δεν είχαν πια συνδεση με αυτά και ταυτόχρονα σχεδόν απαγορευόταν (νόμοι περί αλητείας κλπ). Στις χώρες όπου ο πληθυσμός μπορούσε να πηγαινοέρχεται στις πόλεις (γαλλία, ελλαδα κλπ) τα πράγματα ήταν καλύτερα. Στις χώρες μάλιστα που ο πληθυσμός μετακινήθηκε στις πόλεις αργά στο 19ο αιώνα (πχ γερμανία), αυτό έγινε με πολύ καλύτερους όρους με αποτέλεσμα η μετακίνηση να δημιουργήσει πρόβλημα στην αγροτική παραγωγή. Το αστικό φαινόμενο λοιπόν λίγο έχει να κάνει με τη φεουδαρχία.
ειλικρινά δεν καταλαβαίνω πως τα μπλέκεις όλα αυτά μεταξύ τους.
Morgan12/06/29
Οντως εχω ενα κολλημα ( = ευσεβης ποθος) με τον κοινοβιακο τροπο ζωης, συγνωμη.
Το σχολιο μου πηγαινε στον αγαπητο Μιλωνα Φιρικη, που ισχυριστηκε οτι οι τροφοσυλλεκτες δεν δουλευαν 8ωρο.
Επισης εχεις δικιο και στο οτι τα τσουβαλιασα ολα μαζι: την φεουδαρχια σαν ιστορικο/οικονομικο μοντελο, την τροφοσυλλογη σαν μορφη επιβιωσης και την (μοντερνα) ζωη στο χωριο.
Το εκανα παλι για λογους συντομιας. Ξερω να τα ξεχωριζω αυτα και ξερω οτι μπορεις να τα ξεχωριζεις κι εσυ.
Καλιγούλας12/06/29
“…η πρωτόγονη κοινωνία είναι πιο ανθρώπινη, αλλά συνάμα λιγότερο οικονομική από την οικονομία της αγοράς.” Αλλά θα σου αφιερώσω καλύτερα φράση λογοτέχνη κι όχι οικονομολόγου για την άνω πετυχημένη σου εισαγωγή : “Οι μεν ιθαγενείς, λειτουργούν τελικά μόνο με τον βούρδουλα,έχουν αυτή την αξιοπρέπεια, ενώ οι Λευκοί τελειοποιημένοι χάρη στη δημόσια εκπαίδευση, δουλεύουν από μόνοι τους…”, Σελίν.
Reply
Waste12/06/29
με τρόμαξες προς στιγμήν. νόμιζα πως εγώ το έχω γράψει το πρώτο που έβαλες και ήθελα να αυτομαστιγωθώ. Διότι δεν πιστεύω ούτε στους “πρωτόγονους” (οι οποιοι είναι εφεύρεση των προοδευτικών ευρωπαίων του 19ου αιώνα), ούτε πως κάτι είναι πιο “ανθρώπινο” από κάτι άλλο. είναι απλά εκφάνσεις των κοινωνιων που ζητάνε διαφορετικά πράγματα.
οι λευκοί πάντως δεν δουλεύουν από μόνοι τους μόνο λόγω της δημόσιας εκπαίδευσης, αλλά και λόγω της σύνδεσης της καθημερινής επιβίωσης τους με την εργασία. Η αγωνία του μεροκάματου που διαβάζουμε στα βιβλία και οι ανθρωποι ζουνε σε ολο ένα και μεγαλύτερες ποσότητες σήμερα.
Kαλιγούλας12/06/29
πάντως,για να είμαστε δίκαιοι προς τους συγγραφείς (το πρώτο είναι από τον Κ.Πολάνυι λίγο πριν γράφει περίπου αυτό που λες “κανείς δεν πεινούσε στα πλαίσια που είχε το χωριο να φάει”), επειδή πήρα δύο φράσεις αποσπασματικές όχι όμως χαρακτηριστικές, αν ανέφερα μεγαλύτερο κομμάτι, είμαι βέβαιος ότι δεν είναι αντίθετοι με αυτό που σχολίασες.
Waste12/06/29
σιγα μην πάω κόντρα εγώ στον τύπο που έβαλε όλους τους φιλελεύθερους σενα μεγάλο gangbang, τράβηξε το βίντεο και μας το έδωσε να γουστάρουμε :)
παρολαυτά τετοιες φράσεις εντάσωνται περισσότερο στην πολεμική της εποχής και στην προσπάθεια ενός τύπου να ανατρεψει την αφήγηση του φιλελευθερισμου από την οποία ακόμα δεν έχουμε ξεφύγει. τι να κάνουμε τα βιβλία του 1940 θα έχουν και τα κολήματα του 1940 :)
12/06/29 01:23
άντε περιμένουμε να διαβάσουμε τίποτα μπας και βγει κάτι σε επίπεδο διαλόγου τουλάχιστον. δουλειά δεν έχουμε οπότε έχουμε χρόνο να διαβάσουμε. μη ξεχάσεις (παραγγελιά κιέτς) να αναφέρεις τη νέα φιλελεύθερη μόδα/λύση στη κρίση να γίνουμε όλοι καινοτόμοι enterpeneurs με startups κιέτς..
Waste12/06/29
στο δικό μου τσαρδί ο στόχος είναι να γίνουμε καινοτόμοι αναρχο-σοσιαλιστές. αν θέλεις startup και πολλα λεφτά να πας στα διάφορα μαγαζάκια που στήνει η ΕΕ με incubators και τα ρέστα
Γιώργος Β12/06/29
Relax φιλε, δεν υιοθετώ κανενός την αφήγηση, απλά σου λέω οτι αυτές οι απεργίες βολέψαν πολλά λαμόγια/επιχειρηματίες ωστε να έρθουν και να πούν “εγώ δεν υπεξαίρεσα τίποτα μάγκες, η απεργία φταίει που κλείνει το μαγαζί” Και έτσι, να γλυτώσουν αυτοί το κάγκελο, να πάνε άκλαφτοι 1000 άνθρωποι και να δικαιολογήσουν 5-10 ΠΑΜΕτζήδες το μισθό τους. Και τί άλλο θα μπορούσε να κάνει το ΚΚΕ για να σταματήσει το φούντο μιας προβληματικής επιχείρησης; Τίποτα. Τουλάχιστον όμως να μήν γίνεται άλοθι των λαμογίων και να ρίχνει που και πού και κανένα δάκρυ για τα θύματα. Τόσο δύσκολο είναι;
Κυρίως την υποκρισία και μισανθρωπική στάση τους ήθελα να δείξω. Όλα τα άλλα περι του απο πού πηγάζει η ανεργία τα θεωρώ αυτονόητα.Waste12/06/30 10:18
σχεδόν ποτέ τέτοιες περιπτώσεις δεν είναι οριακές. Η πιρέλι για την οποια μιλάμε δεν έφυγε γιατί έγινε απεργία. Αυτό ήταν η μαλακία που είπαν οι γνωστοί άγνωστοι. Ο αλουμιλ μυλωνάς δεν πήγε στη βουλγαρία γιατί είχε οριακή μείωση κόστους. διότι όταν έχεις οριακά κέρδη δεν κάθεσαι να κάνεις τέτοιες μεγάλες κινήσεις με κόπο και ρίσκο για ψίχουλα.
φυσικά οι απεργοί πρέπει να έχουν απόλυτη γνώση των οικονομικών της επιχείρησης και να διαβάζουν τον ισολογισμο πριν ξεκινήσουν να ζητάνε, ό,τι ζητάνε, αλλά οι κλωστουφαντουργίες δεν έφυγαν από την ελλάδα πχ διότι έβγαιναν τσίμα τσίμα. έφυγαν γιατί η πτώση του κόστους στην τουρκία ή το άνοιγμα της κίνας ήταν 5φορές κάτω.
τελοσπαντων εγώ δεν είμαι υπερ των απεργιών, διότι επιβεβαιώνουν τις απολυταρχικές σχέσεις εξουσίας και πατρωνίας μεταξύ κεφαλαιούχων και εργαζομένων, αλλά δεν μπορούμε να λέμε πως οι απεργίες κλείνουν τις επιχειρήσεις.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Οι σκέψεις σας είναι ευπρόσδεκτες.Γράψτε ένα σχόλιο.