Πώς θα επενδύσετε στα σαλιγκάρια

Εικόνα από:cretatime.blogspot.com

Φορέας Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Συλλογή-Ψηφιακό αποθετήριο Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών
Επιμέρους συλλογή :'Αρθρα ελληνικών εφημερίδων για αγροτικά θέματα

Προοπτικές, αλλά και υπερεκτιμημένες αποδόσεις και γραφειοκρατία είναι το τρίπτυχο που αποτυπώνει με τον καλύτερο τρόπο την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην Ελλάδα γύρω από την εκτροφή σαλιγκαριών. Και μπορεί τα τρία τελευταία χρόνια το σαλιγκάρι να το ακολουθούσαν διάφοροι μύθοι ως προς την ευκολία εκτροφής και τα κέρδη, ωστόσο οι εκτροφείς σαλιγκαριών έχουν διαφορετικές απόψεις. «Αν κάποιος αποφασίσει να ασχοληθεί με το σαλιγκάρι, θα πρέπει να γνωρίζει ότι είναι μια ασχολία με προοπτικές μόνο στο πλαίσιο της οικογενειακής επιχείρησης. Τα έσοδα μπορεί να φτάσουν τα 1.500 ευρώ ανά στρέμμα και υπό προϋποθέσεις να τα ξεπεράσουν, όμως ο εκτροφέας θα πρέπει να προσαρμόσει τη ζωή του στο σαλιγκάρι. Σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει με τα άλλα ζώα τα οποία προσαρμόζουν τις συνήθειές τους στον άνθρωπο, στο σαλιγκάρι πρέπει ο άνθρωπος να προσαρμόσει τη ζωή του, να γίνει ο ίδιος με αυτό», λέει στην «Αγορά Εργασίας» ο πρόεδρος του πρώτου και μοναδικού συνεταιρισμού σαλιγκαροτρόφων Ελλάδος, ο οποίος ιδρύθηκε πριν από λίγους μήνες, κ. Δημήτρης Μάλκας.

Τι σημαίνει αυτό: «Οποιος ασχοληθεί με το σαλιγκάρι πρέπει να είναι παρατηρητικός στον απόλυτο βαθμό, να αφιερώνει το χρόνο που απαιτείται και μόνος του να μπορεί να μαθαίνει, γιατί στην Ελλάδα δεν υπάρχει n αντίστοιχη εμπειρία και n βιβλιογραφία που υπάρχει δεν καλύπτει τις ανάγκες των εκτροφέων. Δεν υπάρχει δίκτυο διάθεσης, ενώ, αντίθετα, παρατηρείται ενδιαφέρον για το προϊόν καθώς τον τελευταίο καιρό σε ορισμένες περιοχές (νησιά, κυρίως, αλλά και περιοχές όπου ζουν Μικρασιάτες) εντάσσεται όλο και περισσότερο στην "γκουρμέ" διατροφή μας».
Σύμφωνα με τον κ. Μάλκα, παρά τις όποιες δυσκολίες το σαλιγκάρι «και μέλλον έχει και προοπτικές για την επαρχία και σε συνδυασμό με παράλληλες ασχολίες μπορεί να είναι για πολλούς νέους n απάντηση στην κρίση». Από μηχανολόγος και ψυκτικός...
Ξεκίνησε για ψυκτικός και μηχανολόγος. Αλλά προτίμησε να ασχοληθεί με τη γεωργία και έτσι ανήσυχος όπως ήταν αποφάσισε να δοκιμάσει την τύχη του στην εκτροφή σαλιγκαριών, πειραματιζόμενος για τουλάχιστον δύο χρόνια με απόλυτη επιτυχία. Σήμερα, στα 41 του χρόνια, μαζί με την οικογένειά του εκτρέφει σε επτά στρέμματα σαλιγκάρια και ηγείται του συνεταιρισμού των σαριγκαροτρόφων Ελλάδος στον οποίο συμμετέχουν 14 εκτροφείς από την Ξάνθη έως την Κρήτη με σκοπό την ανάπτυξη της σαλιγκαροτροφίας στην Ελλάδα.

Υπάρχουν τρεις παράγοντες που επηρεάζουν την εκτροφή σαλιγκαριών: 1.Η παραγωγή, καθαυτή. 2.Η διάθεση. 3.Η πιστοποίηση.

Εκεί στο σπίτι του στην κοινότητα Γεφύρια Καρδίτσας (ένα αμιγώς γεωργικό χωριό με περίπου 500 κατοίκους) του Δήμου Σοφάδων, ο πρόεδρος του πρώτου συνεταιρισμού σαλιγκαροτρόφων Ελλάδος, κ. Δημήτρης Μάλκας. σε μια έκταση λίγων τετραγωνικών, περίπου 100, άρχισε να πειραματίζεται. «Δεν παρασύρθηκα από κάποιον ούτε μπορώ να πω ότι το σαλιγκάρι αποτελεί τμήμα της διατροφής μας εδώ. Απλώς, προσπαθούσα να βρω κάτι που να μπορώ να το φροντίζω παράλληλα με τις άλλες γεωργικές ασχολίες για να ενισχύσω το εισόδημα της οικογένειας. Ούτε ενημέρωση υπήρχε ούτε καμιά επίσημη κατεύθυνση είχα. Ετσι μόνος μου το πάλεψα».
Αναζήτησε τεχνογνωσία στην Ιταλία, αλλά  και στο Διαδίκτυο και όταν πια ήταν έτοιμος έφερε από την Ιταλία ειδικούς.
Τελικά, αγόρασε τις «μάνες»,έφτιαξε το χώρο (περίφραξη, δίκτυα κλπ.) ξοδεύοντας περίπου 17.000 ευρώ και πλέον έχει ένα καλά οργανωμένο εκτροφείο από το οποίο συλλέγει περίπου 500 κιλά ανά στρέμμα ετησίως. Η τιμή του σαλιγκαριού στη λαϊκή μπορεί να φτάσει και τα εφτά ευρώ, αλλά συνήθως αυτά διατίθενται μέσω εμπόρου με την τιμή να πέφτει στα τρία ευρώ.
Ετσι, με βάση τα σημερινά δεδομένα, τα έσοδα ανά στρέμμα κυμαίνονται από 1.500 έως και 3.000 €, ανάλογα με τον τρόπο διάθεσης.
«Τα έσοδα δεν είναι μεγάλα. Δεν έχει, βέβαια, και έξοδα το σαλιγκάρι καθώς εκτρέφεται με λαχανικά σε ποσοστό 90% και με λίγα σιτηρέσια .
To εκτροφείο είναι μια καθαρά οικογενειακή επιχείρηση. Την περίοδο της συλλογής, το φθινόπωρο και την άνοιξη, όλη n οικογένεια εργάζεται, γιατί εκ των πραγμάτων είσαι υποχρεωμένος να δουλεύεις δύο ώρες το πρωί και δύο το απόγευμα ».
Σήμερα ο μεγάλος στόχος του κ. Μάλκα είναι κάθε παραγωγός να έχει την ταυτότητά του, να μπορεί να συσκευάζει το προϊόν του και να το διαθέτει σε συνθήκες απόλυτης ασφάλειας.
 Και όπως λέει,«θα είναι πάντα εκεί ώστε να ενημερώνει κάθε νέο αγρότη ο οποίος θέλει να γίνει εκτροφέας σαλιγκαριών. Να του μαθαίνει τα μυστικά, και μάλιστα να τον συνοδεύει στιςεπισκέψεις του στο εκτροφείο!».
Λόγω της κρίσης τον τελευταίο καιρό πολλοί νέοι επιστρέφουν στα χωριά και αναζητούν λύση και στα σαλιγκάρια. Και μπορεί οι αρμόδιοι,έμμεσα ή άμεσα, να τους παροτρύνουν να επενδύσουν στο συγκεκριμένο προϊόν γιατί υπάρχουν οι αγορές της Ιταλίας και της Γαλλίας, «προειδοποιεί» ότι n εκτροφή δεν είναι εύκολη υπόθεση και ότι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι το εκτροφείο για να αποδώσει χρειάζεται να περάσουν δύο χρόνια. «Ολοι πρώτα πρέπει να απαντήσουν στο ερώτημα εάν αντέχουν δΰο χρόνια χωρίς έσοδα και μετά να αποφασίσουν».

ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΙ Ο ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΌΣ-ΕΠΕΝΔΥΤΗΣ

Ολο το μυστικό της επιτυχίας μπορεί να κρύβεται στην παρατηρητικότητα του εκτροφέα («μετεωρολόγος, κτηνίατρος και βιολόγος μαζί»), ωστόσο τα «κλειδιά» για ένα νέο παραγωγό είναι: Να έχει ιδιόκτητη έκταση και να μη νοικιάζει ξένη, γιατί δεν είναι τα έσοδα πολλά. Στην έκταση-εκτροφείο θα πρέπει να υπάρχει πηγάδι, γιατί το νερό των ποταμών είναι επιβαρημένο με φυτοφάρμακα και άλλα υλικά. To εκτροφείο να μη βρίσκεται κοντά σε κατοικημένες περιοχές, ώστε να εκδοθεί (nto εύκολα) n σχετική άδεια λειτουργίας.
Εκτός από τη δημιουργία εκτροφείου σαλιγκαριών επιδοτείται από ειδικά αναπτυξιακά προγράμματα για:
*Αγορά οικοπέδου (έως 10% της συνολικής επένδυσης)
*Διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου - χωματουργικές εργασίες
*Περίφραξη της μονάδας εκτροφής και περίφραξη του χωραφιού
* Κτιριακές εγκαταστάσεις - αποθηκευτικοί χώροι
*Εξοπλισμός σαλιγκαροτροφείου (δίχτυα, πάσσαλοι, γάντζοι, εξοπλισμός άρδευσης, κλουβιά συλλογής, φίλτρα νερού, διαλογητήρια κ.λπ.)
* Μηχανολογικός εξοπλισμός (μικρό τρακτέρ, φρεζάκι, χλοοκοπτικό, γεννήτρια, φωτισμός κ,λπ.)
* Γεώτρηση, Αποστραγγιστικά έργα
* Συστήματα αυτοματοποίησης διαδικασιών και μηχανοργάνωσης
*Μεταφορικά μέσα διακίνησης υλικών εντός της ρεινάδας.
*Δαπάνες τεχνογνωσίας για την εγκατάσταση της μονάδας
* Αμοιβή συμβούλων και οικοδομική άδεια
To ύψος της επένδυσης ανέρχεται περίπου στο 50%, ενώ για τα νησιά του Αιγαίου μπορεί να φτάσει και το 75% ανάλογα με το πρόγραμμα.
Ο τύπος εκτροφής και n διατροφική τους αξία 
Τα σαλιγκάρια βήρερα θεωρούνται ένα υψηλής αξίας προϊόν και n ζήτησή τους αυξάνεται συνεχώς.
Ο τύπος εκτροφής που εφαρμόζεται με επιτυχία είναι αυτός της μικτής εκτροφής, που θεωρείται ο πιο αποδοτικός και διακρίνεται σε δύο βασικά στάδια: Της αναπαραγωγής που γίνεται σε κτιριακές εγκαταστάσεις και της πάχυνσης που γίνεται σε εξωτερικά διαμορφωμένα πάρκα. Η αναπαραγωγή γίνεται μέσα σε κτίριο με ελεγχόμενες συνθήκες. Μέσα στο κτίριο γίνεται n παραγωγή γόνου των σαλιγκαριών. Η πάχυνση των σαλιγκαριών γίνεται σε εξωτερικά καλυμμένα πάρκα με χορήγηση σιτηρεσίου και σύστημα διατήρησης της απαιτούμενης υγρασίας για την αύξηση των σαλιγκαριών. To χρονικό διάστημα, που απαιτείται για την αύξηση των σαλιγκαριών από τη στιγμή που θα τοποθετηθούν τα νεαρά σαλιγκάρια (γόνοι) στα εξωτερικά πάρκα μέχρι να φτάσουν σε εμπορεύσιμο μέγεθος, διαρκεί τέσσερις μήνες

Η εκτροφή σαλιγκαριών γίνεται όχι μόνο για τη χρήση τους στη διατροφή, αλλά  και για την παρασκευή φαρμακευτικών προϊόντων  και καλλυντικών. 

Τα σαλιγκάρια αποτελούν μια εξαιρετικά θρεπτική τροφή, χαμηλή σε θερμίδες.
Τα 100 γραμμ. δίνουν 0 θερμίδες, 16,1 % πρωτεΐνες και μόνο 1,4% λιπαρά. Ωστόσο, οι τιμές που αναφέρουμε αφορούν στα σκέτα σαλιγκάρια .
Ο τρόπος μαγειρέματος μπορεί να αυξήσει σημαντικά τα λιπαρά και τις θερμίδες. Επιπλέον, τα σαλιγκάρια έχουν πολύ χαμηλή περιεκτικότητα σε αλάτι, ενώ αποτελούν μια πλούσια πηγή βιταμινών, ιχνοστοιχείων και μετάλλων (3,3%). ιδιαίτερα δε σιδήρου (περισσότερο και από το κόκκινο κρέας), καλίου και μαγνησίου.
 To σαλιγκάρι είναι υγιεινό αλλά και θεραπευτικό για πολλές παθήσεις και πωλείται στα φαρμακεία του εξωτερικού, επειδή θεραπεύει ασθένειες όπως έλκος στομάχου, χοληστερίνη, νεφροπάθειες,κ.ά.
Επιμέρους συλλογή \'Αρθρα ελληνικών εφημερίδων για αγροτικά θέματα
Εκδότης ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ
http://openarchives.gr/view/513709

Εμπόριο στην Ελλάδα

Iστορική Αναδρομή

Η εκτροφή σαλιγκαριών στην χώρα μας βρίσκεται ακόμη σε εμβρυϊκό στάδιο με λιγότερες από δέκα μονάδες να βρίσκονται σε παραγωγική λειτουργία. Οι κλιματικές συνθήκες που επικρατούν στη νότια και νησιωτική Ελλάδα (ξηροθερμικό κλίμα, μεγάλη διάρκεια καλοκαιριού με υψηλές θερμοκρασίες) ευνοούν την εγκατάσταση μονάδων εκτροφής σαλιγκαριών και δίνουν συγκριτικό πλεονέκτημα αναφορικά με την παραγωγικότητα, την ποιότητα και το κόστος παραγωγής σε σχέση με άλλες χώρες που έχει αναπτυχθεί η σαλιγκαροτροφία.

Η Ελληνική βιομηχανία μεταποίησης σαλιγκαριών για μια και πλέον εικοσαετία ήταν από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη. Σήμερα οι περισσότερες βιοτεχνικές και εμπορικές επιχειρήσεις του κλάδου έχουν διακόψει την λειτουργία τους ενώ οι μεγάλες βιομηχανίες έχουν συρρικνώσει την παραγωγή τους.

Στην Ελλάδα από τις αρχές του 1960 άρχισαν να πραγματοποιούνται οι πρώτες εξαγωγές σαλιγκαριών που προερχόταν από εγχώριους φυσικούς πληθυσμούς με προορισμό τη Γαλλία. Στη διάρκεια της δεκαετίας του ’70 η αύξηση των εξαγωγών ήταν ραγδαία με αποτέλεσμα να ιδρυθούν στην χώρα μας εμπορικές επιχειρήσεις καθώς και βιομηχανικές και βιοτεχνικές μονάδες επεξεργασίας σαλιγκαριών.

Οι αυξανόμενες ανάγκες της εγχώριας βιομηχανίας μεταποίησης σαλιγκαριών σε συνδυασμό με την σταδιακή εξάντληση των εγχώριων φυσικών πληθυσμών σαλιγκαριών, έκανε επιτακτική την ανάγκη στις αρχές της δεκαετίας του ΄80 για εισαγωγές νωπών σαλιγκαριών από τρίτες χώρες (Γιουγκοσλαβία, Ουγγαρία, Pουμανία κ.λ.π.).

 Εισαγωγές νωπών σαλιγκαριών σε τόνους στην Ελλάδα από το 1981 έως το 2008 (Εθνική Στατιστική Υπηρεσία).

Στην εικόνα  καταγράφονται οι εισαγωγές νωπών σαλιγκαριών. Γίνεται φανερό ότι υπάρχουν μεγάλες διακυμάνσεις στις εισαγόμενες ποσότητες από έτος σε έτος. Τα έτη 1986,1987,και 1991 παρατηρούνται οι μεγαλύτερες ποσότητες εισαγωγών της τάξης των 8-9.000 τόνων. Από το 1998 και μετά υπάρχει μια σταδιακή πτώση των εισαγόμενων σαλιγκαριών που συνεχίζεται μέχρι και το 2008 σε ποσότητες μικρότερες και από αυτές του 1981.Η πορεία των εισαγωγών νωπών σαλιγκαριών από τρίτες χώρες παρουσιάζει ανάγλυφα την εξέλιξη αλλά και τα προβλήματα του κλάδου μεταποίησης σαλιγκαριών στην χώρα μας.

Τα παραπάνω οδήγησαν σε συρρίκνωση τον κλάδο και η Ελλάδα έχασε τη θέση της ως μια από τις μεγαλύτερες εξαγωγείς νωπών και μεταποιημένων σαλιγκαριών στην Ευρώπη. Αποτέλεσμα ήταν να χαθούν μερικές χιλιάδες θέσεις εργασίας και να μειωθεί η εισροή συναλλάγματος από ένα προϊόν που διαθέτουμε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.

Η εγκαθίδρυση του κλάδου εμπορίας και μεταποίησης σαλιγκαριών στην χώρα μας βασίστηκε στην ύπαρξη άφθονων ελληνικών φυσικών πληθυσμών. Η εξέλιξη του κλάδου στην διάρκεια τριών και πλέον δεκαετιών στηρίχθηκε στην εισαγωγή φυσικών πληθυσμών από τρίτες χώρες.

Οι ανακατατάξεις που συνέβησαν στην αγορά, η έλλειψη πλέον νωπών σαλιγκαριών υψηλής ποιότητας από φυσικούς πληθυσμούς και κύρια η έλλειψη όμως μακροχρόνιας Εθνικής στρατηγικής αναφορικά με την ανάπτυξη του κλάδου της σαλιγκαροτροφίας οδήγησε σε συρρίκνωση τον μεταποιητικό αυτό κλάδο.

Η διάθεση των εκτρεφόμενων σαλιγκαριών 

Η διάθεση των εκτρεφόμενων σαλιγκαριών στην Ελληνική και Ευρωπαϊκή αγορά απαιτεί πολύ καλή γνώση του προϊόντος και έρευνα αγοράς. Θα πρέπει να τονίσουμε πως τα σαλιγκάρια ως διατροφικό προϊόν ανήκουν στην κατηγορία “gourmet”και η αγορά του είναι περιορισμένη και ειδικευμένη. Σήμερα το 85% έως 90% των σαλιγκαριών που καταναλώνονται στην Ευρώπη προέρχονται από φυσικούς πληθυσμούς σαλιγκαριών και δεν τίθεται θέμα έλλειψης τους, τα επόμενα χρόνια.

Σε όσους μιλούν για έλλειψη σαλιγκαριών στην αγορά την καλύτερη απάντηση μπορούμε να την δώσουμε αναφέροντας το παράδειγμα της Κρήτης που αφθονούν οι φυσικοί πληθυσμοί σαλιγκαριών, και παρότι μπορούμε να τους συλλέξουμε με χαμηλό κόστος η εξαγωγή τους στην Ευρώπη έχει συρρικνωθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό.

Ο μόνος ανοιχτός δρόμος για την αγορά, είναι για εκείνη την επιχείρηση που θα παράγει σαλιγκάρια με συγκεκριμένο παραγωγικό οργανόγραμμα, καθορισμένα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά κρέατος, και θα είναι σε θέση να αποδείξει ότι υπάρχουν διαδικασίες παραγωγής που διασφαλίζουν την προστασία του προϊόντος από φυσικούς, χημικούς και μηχανικούς κινδύνους.

Ταυτόχρονα με την πώληση του προϊόντος – ιδιαιτέρα για το νωπό σαλιγκάρι- η παραγωγική μονάδα θα πρέπει να παρέχει και συμβουλευτικές υπηρεσίες στον αγοραστή, σχετικά με την διαχείριση του προϊόντος κατά την μεταφορά του στα σημεία διάθεσης, τους τρόπους και τους χρόνους αποθήκευσης, τα υλικά συσκευασίας, κ.λ.π.

Επιμέλεια: Aθανάσιος Γκόγκας, βιολόγος
Τηλεφωνική εξυπηρέτηση: 2411-103048 fax: 2411-103049
email: snailfarming.gr@gmail.com
http://www.snailfarming.gr/greek-snails