Κυριακή 24 Απριλίου 2016

Mάζεμα βολβών για τουρσί και τρόποι φυτέματος

Σήμερα ακολουθούμε τις οδηγίες που αναφέρει  ο komianos από  το Κοπανάκι Μεσσηνίας  για να εκμεταλλευτούμε τις γευστικές και τονωτικές ιδιότητες των βολβών.



Μάζεμα βολβών 

 Οι βολβοί είναι ένα είδος άγριου κρεμμυδιού που γίνονται ένα εξαιρετικό έδεσμα. Βρίσκονται σε αφθονία στα βουνά και αν ξέρει κανείς να τους αναγνωρίζει,(*) μπορεί να τους μαζεύει και να τους κάνει τουρσί. Στο έδαφος φαίνονται να εξέχουνε μερικά πλατιά φυλλαράκια μεγέθους ανάλογο των βολβών. Απαραίτητα εργαλεία ένα λεπτό τσαπί καλολιμαρισμένο ένα σκαλιστίρι προαιρετικά και ένα σακούλι. Σκάβουμε προσεκτικά γύρω-γύρω και γύρω στα δέκα εκατοστά βάθος βρίσκεται ο βολβός. Το χαρακτηριστικό του είναι ότι αν τον ξεφλουδίσουμε λίγο είναι ροζ – άσπρος. Είναι λίγο κουραστικό το μάζεμα επειδή οι βολβοί είναι λίγο βαθιά, αλλά όταν θα είναι έτοιμοι για φάγωμα δεν θα το μετανιώσετε.
Το μάζεμα των βολβών γίνεται τον Μάρτιο μέχρι τα μέσα Απριλίου και των μπουμπουκιών την άνοιξη.
(*) μπορούν να βρεθούν και στις λαϊκές αγορές. Αν και είναι ενδημικά φυτά στην Ελλάδα και την Μέση Ανατολή, ωστόσο καλλιεργούνταν ήδη από τα Ελληνικά και Ρωμαϊκά χρόνια.




βιότοπος – περιγραφή
Το συναντούμε με τις ονομασίες Βολβός, Καλογριές, Σκορδούλακας, Βροβιός, άγριος Μάνης, Κουρκουτσέλια, Κρεμμυδούλες, Σκυλοκρέμμυδα, Ασκορδούλακας.
H λατινική ονομασία του βοτάνου είναι  Muscari comosum.(L.) Mill (Μούσκαρι το εύοσμον). Ανήκει στην οικογένεια των Λιλιιδών.

Το γένος Muscari περιλαμβάνει 50 είδη βολβωδών φυτών που η κοινή τους ονομασία είναι σταφυλοϋάκινθοι (διότι το άνθος τους μοιάζει με αυτό του Υάκινθου).
Ευδοκιμεί  σε υψόμετρο από το επίπεδο της θάλασσας μέχρι  και τις υποαλπικές περιοχές της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής.
Είναι πολυετές βολβώδες φυτό, με εύρωστο βλαστό που φτάνει σε ύψος τα 20 έως 30 εκατοστά. Δεν έχει φύλλα στο βλαστό. Στη βάση του φυτού υπάρχουν 3 έως 7 φύλλα με φάρδος μέχρι 20 χιλιοστά, γραμμοειδή, κοντύτερα από τον βλαστό. Ανθοταξία μακρουλή, αραιά. Στο κάτω μέρος γόνιμα άνθη, κωδωνοειδή, καστανόλευκα, με 6 οδόντες κιτρινομπέζ και στην κορυφή άνθη άγονα, μπλε, βιολε.

Από τις αγορές της Ιταλίας(1)
 Διατηρημένοι σε λάδι οι  βολβοί χρησιμοποιούνται ως νοστιμιά μόνοι τους ή σε σαλάτες και γαρνιτούρες.
Δοκιμάστε την συνταγή 
1)Παίρνουμε τους βολβούς που μαζέψαμε και τους καθαρίζουμε. Κόβουμε τις ρίζες και επάνω μπορούμε να αφήσουμε ένα κομμάτι βλαστού.
2)Βράζουμε τους βολβούς ώσπου να τρυπιούνται με το πιρούνι.
3)Τους αφήνουμε στο νερό για περίπου 24 ώρες για να ξεπικρίσουν.
4)Φτιάχνουμε άρμη: Διαλύουμε αλάτι μέσα σε νερό(2) ώσπου να επιπλεύσει ένα αυγό.
5) Τους αφήνουμε γύρω στις 12 ώρες στην άρμη. Μπορούμε πριν τους βγάλουμε να τους δοκιμάσουμε για να δούμε αν έγιναν όσο αλμυροί τους θέλουμε.
6)Τους ξεπλένουμε και τους βάζουμε σε νερό με ξύδι και κάποιο βότανο (μάραθο, δεντρολίβανο,δάφνη,πιπέρια,κ.ά,δείτε πιο κάτω και την συνταγή από την Ιταλία).
Οι βολβοί είναι έτοιμοι και μπορούμε να τους φάμε μαζί με λάδι. Εαν μας βγούνε αλμυροί ή πολύ ξιδάτοι μπορούμε να τους αφήσουμε στο νερό ή στο λάδι να γλυκάνουν. Αντίστοιχα μπορούμε να τους ξαναβάλουμε σε αλάτι ή ξύδι για να γίνουνε πιο πικάντικοι.
(2)καλύτερα να το έχουμε βράσει από πριν.
ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Είναι φαρμακευτικό φυτό γνωστό από την αρχαιότητα.  Ο Διοσκουρίδης έγραφε ότι κάνει καλό στο στομάχι και στα διαστρέμματα, την ποδάγρα και τους πόνους των αρθρώσεων, σε μορφή καταπλάσματος. Εγραφε επίσης ότι ο βολβός, μόνος του ή σε συνδυασμό με άλλα βότανα κάνει καλό σε πολλά δερματικά προβλήματα. Θεωρείται ακόμη πως ξυπνά την σεξουαλική επιθυμία!
Τους βολβούς οι Ελληνες τους έτρωγαν από την αρχαιότητα. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι η ελληνική κουζίνα τους χρησιμοποιεί με τον ίδιο τρόπο, χιλιάδες χρόνια τώρα,ψημένους και αρτυμένους στο ξύδι, όπως ακριβώς περιγράφει ο Διοσκουρίδης.
 Τα άνθη του βολβού γίνονται ομελέτα. Στην Κρήτη οι βολβοί είναι αγαπημένο φαγητό. 
Υπάρχουν χώρες, όπως η Αγγλία, που θεωρούν τους βολβούς δηλητηριώδεις. Στη χώρα μας όμως οι βολβοί τρώγονται μαγειρεμένοι εδώ και χιλιετίες χωρίς να έχουν αναφερθεί δηλητηριάσεις από αυτούς. Ισως μόνο βαρυστομαχιές σε περίπτωση υπερκατανάλωσης( η κατανάλωσή τους πρέπει να γίνεται με μέτρο).
 ΣΥΛΛΟΓΗ ΒΟΛΒΩΝ
Όταν σκοπεύουμε να μαζέψουμε ένα φαρμακευτικό φυτό, καλό είναι να ΄χουμε στο μυαλό μας ένα συνδυασμό από οικονομικούς, οικολογικούς (περιβαλλοντικούς) και θεραπευτικούς στόχους.
Για να μην ερημώνονται οι περιοχές πίσω μας, πρέπει να φροντίζουμε ώστε στη θέση των φυτών που μαζέψαμε μελλοντικά να ξαναφυτρώσουν και άλλα όμοια.
Γι΄ αυτό, αν χρειάζεται όταν σκάβουμε για να  ξεριζώσουμε το βολβό, καλό είναι ν΄ αφήνουμε μερικά νεαρά φυτά με τους βολβούς τους ώστε τα άνθη τους να ρίξουν τους σπόρους τους τριγύρω για να έχουμε και του χρόνου βολβιά. Οι σπόροι που πέφτουν στο έδαφος μοιάζουν σαν μικρά σκάγια, είναι πολύ σκληροί και αργούν να σκάσουν ιδιαίτερα  λόγω της ξηρότητας και της μορφολογίας του ορεινού εδάφους.
ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ
Επιθυμία μας, όταν μαζεύουμε το φυτό, είναι να έχει τις περισσότερες δραστικές ουσίες. Αυτό, κυρίως, το πετυχαίνουμε με το μάζεμα λίγο πριν από την καρποφορία, όταν το φυτό βρίσκεται σε πλήρη ανάπτυξη.
Υπάρχουν όμως ένα σωρό άλλοι λόγοι, που επηρεάζουν τη δραστικότητά του. Έτσι, το πότε γίνεται το μάζεμα αλλάζει από τόπο σε τόπο, ανάλογα με το κλίμα. Γενικά, στα ζεστότερα κλίματα οι θεραπευτικές ουσίες είναι πιο δραστικές απ΄ τα κρύα. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που οι λάτρεις αυτού του ιδιαίτερου εδέσματος προτιμούν τα δικά μας θεραπευτικά φυτά ιδίως της Πελοποννήσου και της Κρήτης.
Ολόκληρο το κείμενο (εδώ)
Εικόνα από:
(1)Ιταλικές Παραδόσεις Τρόφιμα & Συνταγές
Και μια ακόμη συνταγή μαγειρέματος (εδώ)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Οι σκέψεις σας είναι ευπρόσδεκτες.Γράψτε ένα σχόλιο.