Η κολοκύθα και οι αδελφές της

Η κολοκύθα.

Της κολοκυθιάς σήμερα για να είμαστε σε αρμονία με τα πολιτικά δρώμενα. Καταλαβαίνετε νομίζω. Η δόση έρχεται -την βλέπουμε-δεν θα έρθει, έρχεται αν,κ.τ.λ. Το ίδιο συμβαίνει και με την ενημέρωση. Μισές ειδήσεις, καθόλου ρεπορτάζ κραυγαλέοι τίτλοι μόνο για να τραβήξουν την προσοχή, άντρες που δεν έχουν τι να πουν  και δεν ξέρουν με τι να πολεμήσουν  μιλούν για τα παντελόνια τους, ε,ας μιλήσουμε κι εμείς για μαγικά φυτά που κάνουν τη φτώχεια πλούτο,και γίνονται παλάτια που χωρούν όλα τα όνειρα.
Μέχρι να δούμε το ζωντάνεμα της υπαίθρου, αυτό που θα γίνει με φόρους στα  εισοδήματα  στα νερά και στα πετρέλαια, απαγορεύσεις στις φυτεύσεις  τις ποικιλίες κ.ά, ας περισώσουμε  ότι απέμεινε, ο καθένας ότι μπορεί, ακόμη και μικρό. Τα σποράκια της κολοκυθιάς που αγοράσαμε.
Μέχρι και τα μέσα του προηγούμενου αιώνα, η κολοκύθα ήταν μία από τις τρεις βασικές τροφές του δυτικού κόσμου. Σημαντική πηγή αμύλου και  βιταμινών, αυτά τα παράδοξα φρούτα της γης είχαν μεγάλη διατροφική αξία όσο η διατήρηση των τροφίμων ήταν δύσκολη  πριν  την ανακάλυψη του ηλεκτρισμού και της ψύξης.

Πανδαισία ζωής-το σπίτι της Σταχτοπούτας

Οι γλυκοκολοκύθες  δεν έλειπαν από κανένα σπίτι και ενώ είναι από τις τροφές  που βοηθούν προστατεύουν και  ρυθμίζουν πολλά θέματα υγείας, σήμερα τις έχουμε ξεχάσει. Χρησιμοποιούνται όλο και λιγότερο και ο κύριος λόγος γι' αυτό είναι η αφθονία τόσων άλλων πιο εύκολων στην παρασκευή  τροφίμων αλλά και  η παράκαμψη της εποχικότητας.
Η κολοκύθα είναι ένας διατροφικός θησαυρός. Η ζουμερή  υπόγλυκη σάρκα της είναι πλούσια πηγή βιταμινών  Ε, Α, C,  βιταμινών του συμπλέγματος Β, (Β1,Β2, Β3,Β6  Β9) μετάλλων και  ιχνοστοιχείων όπως σίδηρο, μαγνήσιο, φώσφορο, κάλιο, χαλκό, μαγγάνιο,κ.ά..
Μας παρέχει πλήθος  από αντιοξειδωτικά (τα περισσότερα καροτενοειδή)και διαιτητικές ίνες που βοηθούν το σώμα να αντιμετωπίσει τον εκφυλισμό. Ανάλογες ευεργετικές επιδράσεις έχουν και οι σπόροι της οι οποίοι είναι πλούσια πηγή  ψευδαργύρου.
Βοτανικό όνομα: Κολοκύθι το πεπονόμορφο (Cucurbita pepo)
Είναι αναρριχητικά φυτά με μεγάλα φύλλα και  άνθη,από τη μεγάλη οικογένεια  Cucurbitaceae,και τα βρίσκουμε σε πολλά είδη. Από την ίδια οικογένεια είναι τα πεπόνια, τα αγγούρια, και τα καρπούζια,αλλά τις μαγικές δυνάμεις τις έχει κρατήσει η κολοκύθα για τον εαυτό της. Δίνει  καρπούς σε πολλά σχήματα και χρώματα, πορτοκαλί, κίτρινο, πράσινο, λευκό, μπλε,με ή χωρίς αυλακώσεις. Καλλιεργείται σε ψυχρές και εύκρατες περιοχές,σχεδόν σε όλο τον κόσμο και είναι εύκολο φυτό.

Το δικό μου απόκτημα από το χωριό.

Βοτανική χρήση. Σπόροι.
Οι σπόροι περιέχουν σημαντικά λιπαρά οξέα, αιθέρια έλαια, φυτικές ορμόνες, βιταμίνες, ιδιαίτερα  Ε, σίδηρο, ψευδάργυρο, μαγνήσιο, σελήνιο,κ.ά. Αυτά τα συστατικά έχουν αντιφλεγμονώδη δράση, ρυθμίζουν πολλά συστήματα και το επίπεδο των ορμονών στο σώμα.  Είναι μια καλή πηγή  πρωτεϊνών, πλούσια πηγή L-τρυπτοφάνης και φυτοστερολών, και θεωρείται πως βοηθούν στη συρρίκνωση του προστάτη, και κατευνάζουν το άγχος. Οι Ινδιάνοι Τσερόκι αλλά και άλλες φυλές χρησιμοποιούν τους κολοκυθόσπορους ως ανθελμινθικό και  για τη θεραπεία της νυχτερινής ούρησης στα παιδιά. Είναι χρήσιμοι σε όλα τα προβλήματα της ουροδόχου κύστης και τις  παθήσεις του προστάτη, και βοηθούν στην απαλλαγή από τα παράσιτα των εντέρων. Οι σπόροι χρησιμοποιούνται  όπως είναι ή σαν έλαιο, και μπαίνουν για νοστιμιά σε σούπες, σαλάτες και αρτοσκευάσματα.Τους βρίσκουμε πια καθαρισμένους να πωλούνται σε προσιτή τιμή, με την κλασική  τους μορφή σαν Passatempo, αλλά μπορούμε να φτιάξουμε και τους δικούς μας.
Πως τους φτιάχνουμε. Για ένα φλιτζάνι σπόρους κολοκύθας χρειαζόμαστε 2 κουταλιές ελαιόλαδο ή άλλο πιο απαλό στη γεύση λάδι (καλαμποκέλαιο)και μισή κουταλιά χοντρό αλάτι . Προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 165 βαθμούς. Βάζουμε το λάδι σε τηγάνι και μόλις ζεσταθεί- σε μέτρια φωτιά- σοτάρουμε τους σπόρους ανακατεύοντας συχνά ώσπου να ροδίσουν λίγο, περίπου για 5 λεπτά. Με  κουτάλα τους μεταφέρουμε και τους απλώνουμε μέσα σε στεγνό ταψί. Τους πασπαλίζουμε με το αλάτι και τους ψήνουμε για 15 λεπτά περίπου,μέχρι να γίνουν τραγανοί. Τους βγάζουμε από το φούρνο και τους αφήνουμε να κρυώσουν πριν τους  αποθηκεύσουμε σε αεροστεγές δοχείο.

POTIRON OU COURGE ?
Ιστοσελίδα με πληροφορίες για τα είδη.

Ποια κολοκύθα είναι πιο γλυκιά; Δεν υπάρχει κανόνας για το ποια κολοκύθα είναι πιο γλυκιά καθώς η γεύση εξαρτάται από το σπόρο και το έδαφος στο οποίο καλλιεργήθηκε. Συνήθως όσο πιο βαθύ είναι το χρώμα της σάρκας, τόσο γλυκύτερη είναι στη γεύση. Όλα τα είδη της όμως μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε γλυκές ή αλμυρές συνταγές, αρκεί να τις χειριστούμε κατάλληλα.
Η κολοκύθα στην κουζίνα: 
 Στην Ελληνική κουζίνα οι κολοκύθες γίνονται  κυρίως πίτες γλυκές και λιγότερο αλμυρές,όμως η γλυκιά τους σάρκα  είναι κατάλληλη για πολλές χρήσεις. Στις κουζίνες της Βόρειας Ευρώπης  η κολοκυθόσουπα και οι τάρτες με πουρέ κολοκύθας είναι αγαπημένα παραδοσιακά εδέσματα. Στις Ευρωπαϊκές χώρες ακόμη, οι διακοσμητικές ποικιλίες της κολοκύθας εμφανίζονται σχεδόν παντού στα τέλη Νοεμβρίου, σε καταστήματα  σπίτια και  δρόμους . Σκαλισμένες  περίτεχνα χρησιμεύουν σαν λυχνοστάτες και είναι απαραίτητα συμβολικά στοιχεία τις νύχτες του Halloween που σχετίζονται με μάγισσες και σκουπόξυλα .
Ιδέες 
Ο πιο απλός τρόπος  να μαγειρέψουμε την κολοκύθα είναι :την κόψουμε σε μικρά κομμάτια, να την πασπαλίσουμε με ζάχαρη και κανέλα,και να την ψήσουμε στο φούρνο ή στο τηγάνι μέχρι να μαλακώσει.
Μπορούμε αφού  την ψήσουμε με βούτυρο ή ελαιόλαδο στον φούρνο ή στο τηγάνι, να τη χρησιμοποιήσουμε  σαν γέμιση σε τάρτες,να πυκνώσουμε μια σούπα λαχανικών,ή να τη βάλουμε στο κέικ στη θέση των καρότων.
Γίνεται ωραία αν την ψήσουμε στο φούρνο με πατάτες και εξωτικά μπαχαρικά όπως κύμινο,κόλιαντρο, μαχλέπι και πολύχρωμα πιπέρια. Εάν είναι άγλυκη, προτιμάμε τις αλμυρές συνταγές  με τυριά.
Η κολοκύθα  επειδή συνδυάζεται εξίσου καλά με ζάχαρη και μπαχαρικά ή με αλάτι και τυριά είναι ιδανική πρώτη ύλη για να φτιάξουμε  πίτες, μπισκότα και κέικ.
Και εδώ εύκολες συνταγές
Η βραβευμένη γλυκιά κολοκυθόπιτα της κας Ελένης από τη θεσσαλονίκη, την οποία αξίζει να δοκιμάσετε.Από το ιστολόγιο της lopis
Συνταγή για κολοκυθόπιτα αλμυρή 
http://www.youtube.com/watch?v=sW_dKjh8Hc0
Εύκολη, με εισαγόμενα τυριά που λιώνουν,και μπορείτε να αντικαταστήσετε με δικά μας .
Μπουρέκι με  Κολοκύθα
Κολοκυθόπιτα γλυκιά παραδοσιακή,από την Ξηρομερίτισσα
Συνταγές της γιαγιάς - γλυκιά κολοκυθόπιτα

Cucurbita maxima Blanco

Το καθάρισμα.
Η σκληρή φλούδα της κολοκύθας και το άβολο μέγεθός της δυσκολεύουν το καθάρισμά της. Για να γίνει πιο εύκολο, με ένα μεγάλο κοφτερό μαχαίρι την κόβουμε προσεκτικά  στη μέση με φορά από κοτσάνι σε κοτσάνι, όπως κάνουμε και με το καρπούζι. Αν θέλουμε να φτιάξουμε άλλη συνταγή και όχι πίτα,κόβουμε την κολοκύθα ξανά στη μέση και μετά σε μικρότερα κομμάτια. Καθαρίζουμε προσεκτικά με ένα κοφτερό μαχαίρι κάθε κομμάτι από τη σκληρή φλούδα.
Προετοιμασία για κολοκυθόπιτα: για να αφαιρέσουμε τη σάρκα την ξύνουμε  με ένα κουτάλι, τραβώντας την προς το μέρος μας. Βάζουμε το υλικό σε σουρωτήρι ανακατεύουμε με λίγο αλάτι, και τοποθετούμε επάνω ένα βάρος. Το αφήνουμε  να στραγγίσει για 1 ώρα τουλάχιστον. Μετά θα πιέσουμε  δυνατά ανάμεσα στις χούφτες μας τη σάρκα για να βγάλει και το υπόλοιπο νερό.

Τι βρίσκουμε στην αγορά.
 Οι ντόπιες ποικιλίες κολοκυθιών όπως έγινε και με άλλα είδη τα τελευταία χρόνια «εξορίστηκαν» από τα χωράφια και τη θέση τους κατέλαβαν ξένες, πιο παραγωγικές ποικιλίες που δίνουν προϊόντα ελκυστικά στην όψη, αλλά όχι στη γεύση.Αυτές που βρίσκουμε συχνότερα και είναι εγχώριες είναι του είδους  Cucurbita maxima, ή  Curcubita moscata.
 Προσέχουμε στην αγορά μας η κολοκύθα να είναι σκληρή, και χωρίς χτυπήματα. Το κοτσάνι θα πρέπει να είναι καλά στερεωμένο γιατί  αν έχει ξεκολλήσει υπάρχει μεγάλη πιθανότητα  να  έχει προσβληθεί από μύκητες.
 Μια  λύση αν θέλουμε  μικρή ποσότητα είναι να αγοράσουμε τις μικρές κολοκύθες που κυκλοφορούν πλέον στην αγορά και το βάρος τους δεν ξεπερνά το 1-1½ κιλό. Συχνά  όμως θα βρούμε στα μάρκετ να πωλείται η  γλυκιά κολοκύθα  τεμαχισμένη σε μικρότερα κομμάτια, τυλιγμένη σε διάφανη μεμβράνη,όπως και τα καρπούζια. Το κόστος της είναι χαμηλό.Όπως δείχνει η εικόνα πιο κάτω,πριν λίγες ημέρες πουλιόταν προς 60 λεπτά το κιλό.
Συντήρηση
Οι κολοκύθες μπορούν να συντηρηθούν σε περιβάλλον σκοτεινό στεγνό και δροσερό, για όλο το χειμώνα. Η κομμένη κολοκύθα τυλιγμένη σε μεμβράνη κρατάει στο ψυγείο για μερικές μέρες .
Τριμμένη στον τρίφτη και σε σακουλάκι τροφίμων, διατηρείται για 2 μήνες τουλάχιστον στην κατάψυξη.

Πρόσφατη εικόνα από σούπερ μάρκετ

Three Sisters 
Οι περισσότερες  φυλές Ινδιάνων αποκαλούν  την κολοκύθα μία από τις 3 αδελφές.
Η ονομασία  αυτή καθιερώθηκε  από τη συνήθεια των καλλιεργητών  να  φυτεύουν το καλαμπόκι μαζί με μια φασολιά και μια κολοκυθιά, έτσι ώστε και οι τρεις καλλιέργειες  να επωφελούνται η μία από την  άλλη. Όταν το καλαμπόκι φυτρώσει μερικά εκατοστά,  γύρω από τη βάση του φυτεύουν μια φασολιά  και μία κολοκύθα. Το στέλεχος  του καλαμποκιού  λειτουργεί σαν  πέργκολα για τα  φασόλια, και τα φασόλια προσφέρουν άζωτο στο έδαφος για το καλαμπόκι. Η κολοκύθα καλύπτει το έδαφος  και  διατηρεί την υγρασία που χρειάζεται, ενώ συγχρόνως  λειτουργεί  σαν καταφύγιο για τις ρηχές ρίζες του καλαμποκιού.(διαβάστε περισσότερα στο σύνδεσμο) Αυτή η συνήθεια έφτασε μέχρι τις μέρες μας, και μάλιστα το 2009  αποτυπώθηκε και σε νόμισμα. Οι Ινδιάνοι σε όλη τη Βόρεια Αμερική συνηθίζουν αυτή την  καλλιέργεια με μικρές παραλλαγές στους κήπους τους, ενώ οι Anasazi, οι Tewa και άλλες φυλές  περιλαμβάνουν συχνά και μια "τέταρτη αδελφή" στην πρακτική τους, το  "Rocky Mountain "(Cleome serrulata ) που προσελκύει τις μέλισσες  και γονιμοποιεί τη φασολιά και την κολοκυθιά
Εικόνες και πηγές
Από τη Βικιπαίδεια.
http://www.cumaea.gr/herbs/squash.html
 http://www.motherearthnews.com/Nature-Community/2001-02-01/The-Three-Sisters.aspx#ixzz2BfVgZsHA
http://www.eufic.org/
Συνταγές της γιαγιάς - γλυκιά κολοκυθόπιτα
http://leimonas.blogspot.com/2011/11/blog-post_09.html
http://ndb.nal.usda.gov/