"Τα δέντρα που έπεσαν από τον Ουρανό"..

Ακαδημία Πλάτωνος 2012 *

Όπως λέγαμε και σε προηγούμενο κείμενο,η φύση δεν αγαπά τα κενά,και  τα συμπληρώνει με ότι της βρίσκεται. Αργότερα, αν  αυτές οι τυχαίες συναρμογές δεν είναι λειτουργικές, τις επαναπροσδιορίζει με διάφορους τρόπους.
 Προς το παρόν όλοι βλέπουμε στους άδειους και εγκαταλελειμμένους χώρους να ευδοκιμούν
"Τα δέντρα που έπεσαν από τον Ουρανό"....ή βρωμοκαρυδιές όπως αγαπούν πολλοί στη χώρα μας να τα αποκαλούν.
Τα  τελευταία χρόνια αθόρυβα και σταθερά καταλαμβάνουν το χώρο που αφήνουν κενό τα σχέδια των δημάρχων ή οι κάτοικοι, και έχει διεισδύσει σε αστικούς κήπους, σε χαλάσματα, στα παρτέρια κατά μήκος των λεωφόρων, στα πάρκα και όπου αλλού υπάρχει λίγο χώμα ακόμα και ανάμεσα σε πλάκες πεζοδρομίων.
Το χειρότερο και πιο  σημαντικό  είναι πως βρίσκεται μέσα σε αρχαιολογικούς χώρους, και κανείς δεν δείχνει να ενοχλείται.

Ακαδημία Πλάτωνος Αρχαιολογικός χώρος- 2012*

Για πολλές δύσκολες περιοχές της Ασίας το δέντρο αυτό είναι το "μάννα εξ ουρανού", από εκεί και το όνομά του: "Το δέντρο από τον Ουρανό"  ή Ailanthus altissima.
Όμως ότι είναι καλό για τις ερήμους της Ινδίας δεν σημαίνει πως θα είναι το ίδιο ωφέλιμο και αλλού. Το δέντρο έχει πολλαπλασιαστεί με ανεξέλεγκτους ρυθμούς σε όλο τον κόσμο, με αποτέλεσμα να έχει αποκτήσει φανατικούς εχθρούς και διώκτες, αλλά και φίλους.

Εικόνα τα άνθη του(1)

O Αΐλανθος(ή αείλανθος) προέρχεται από τη Βόρειο  Κίνα  και  έχει  εξαπλωθεί  στην Αμερική την Ευρώπη και τις άλλες ηπείρους.

Είναι δίοικο φυλλοβόλο δένδρο (υπάρχει δηλαδή αρσενικό και θηλυκό φυτό), ανήκει στην οικογένεια Simaroubaceae και μπορεί  σε μερικά χρόνια να φτάσει σε ύψος 15 μέτρα. Σαν φυτό  δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις σε θρεπτικά συστατικά και νερό αρκεί να έχει φως, γι'αυτό μπορεί να αναπτύσσεται σε πολύ φτωχά εδάφη. Η ανάγκη του για φως καλύπτεται από την πολύ γρήγορη ανάπτυξή του έτσι που επισκιάζει την υπόλοιπη βλάστηση. Από οικολογικής πλευράς αναφέρεται ως πολύ επιθετικό είδος και  όπου φυτρώνει σύντομα επικρατεί σε βάρος των άλλων ειδών, σχηματίζοντας  αδιαπέραστες συστάδες.

Έχει βρεθεί μετά από έρευνες ότι το δέντρο παράγει  τοξικές ουσίες ειδικά στις ρίζες του  που παρεμποδίζουν την ανάπτυξη άλλων φυτών, ένα φαινόμενο γνωστό ως αλληλοπάθεια*.
Το ριζικό του σύστημα είναι πολύ επιθετικό και μπορεί να προκαλέσει καταστροφές σε θεμέλια και υπόγειες σωληνώσεις,σε αποχετεύσεις σωλήνες ύδρευσης, καλώδια τηλεφώνου και
παροχής ηλεκτρικού ρεύματος.

Ακαδημία Πλάτωνος 2012 *

Εδώ* έχει φυτρώσει στο κενό των φύλλων του κομμένου Φοίνικα.Τίποτα δεν το σταματά!!!
Το πρόβλημα επισημαίνει  και αναλύει με λεπτομέρειες το e-flowershop.gr. Αντιγράφω:
Η βρωμοκαρυδιά παράγει μεγάλο αριθμό σπερμάτων (σάμαρα) με  πολύ μεγάλη βλαστική ικανότητα. Βλαστάνουν κάτω από σχεδόν οποιεσδήποτε συνθήκες και διαφορετικά εδάφη, φτωχά ή πλούσια με αποτέλεσμα να παραγκωνίζουν την τοπική βλάστηση είτε αυτή είναι φυσική είτε τεχνητή σε κήπους, παρτέρια, πάρκα κ.λ.π.
Το φυτό αναπτύσσεται από το Μάιο μέχρι λίγο πριν αρχίσει να ρίχνει τα φύλλα του, δηλαδή τον Οκτώβριο ή ακόμα και Νοέμβριο, ανάλογα με την περιοχή και τις κλιματολογικές συνθήκες.
Ο ρυθμός ανάπτυξης του  είναι τρομακτικός κυρίως στα νεαρά φυτά ηλικίας ενός έως δυο ετών, στην προσπάθεια τους να επικρατήσουν στο περιβάλλον, αναπτύσσονται με ρυθμούς που φτάνουν το 1.5 m σε διάστημα ενός μηνός (!) όπως προσωπικά μέτρησα στον περίβολο του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και σε περιβάλλον το οποίο δεν θα θεωρούσα ιδιαίτερα φιλόξενο, όπως ανάμεσα σε πλάκες πεζοδρομίου.
Το φυτό δεν έχει φυσικούς εχθρούς ούτε και στην πατρίδα του την Κίνα, όπου όμως βρίσκεται σε ισορροπία με τους άλλους οργανισμούς του οικοσυστήματος.
Φυτά που προτείνονται σε αντικατάσταση του Αείλανθου.
Ο κατάλογος των φυτών που θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν τον Αΐλανθο θα μπορούσε να είναι πολύ μεγάλος. Δεν βρίσκω τίποτα κακό στο να φυτέψουμε ελιές, χαρουπιές, δάφνες και πολλά άλλα από τα φυτά της Ελληνικής φύσης. Δεν υπάρχει κανένας ιδιαίτερος λόγος να καταφεύγουμε σε φυτικά είδη που έχουν εισαχθεί στη χώρα μας τη στιγμή που υπάρχουν πολλά ενδημικά φυτά για τα οποία μάλιστα υπάρχουν και εμπεριστατωμένες μελέτες σχετικά με την ανθεκτικότητά τους στις κλιματολογικές ιδιαιτερότητες που επικρατούν στην Ελλάδα καθώς επίσης και στη ρύπανση, αν πρόκειται για αστικές περιοχές. Βεβαίως τα περισσότερα από αυτά τα είδη δεν έχουν την ίδια ταχύτητα ανάπτυξης και ευκολία καλλιέργειας με τον Αΐλανθο. Αν όμως δεν θέλουμε σε 50 χρόνια η Ελλάδα να είναι ένα απέραντο δάσος από Αΐλανθους με τα ενδημικά φυτά να σπανίζουν ή να είναι προστατευόμενα είδη σε Βοτανικούς κήπου και Μουσεία, τώρα είναι η κατάλληλη εποχή να δράσουμε.

Εικόνα(2)

Το φυτό είναι «επικηρυγμένο» στις ΗΠΑ και οι δασικές υπηρεσίες  εκεί προσπαθούν εδώ και αρκετά χρόνια να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα με συνδυασμό διαφόρων τρόπων.
Για τη χώρα μας χρειάζεται πρώτα απ’ όλα ενημέρωση των Υπηρεσιών πάρκων και κήπων των Δήμων σε όλη τη χώρα αλλά και του κοινού από επιστήμονες (Γεωπόνους, Βιολόγους, Δασοπόνους) που γνωρίζουν τα προβλήματα του περιβάλλοντος περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο.
· Να ενημερωθεί το κοινό ώστε να αναγνωρίζει το φυτό.
· Να απαγορευτεί η καλλιέργεια και διάθεση του φυτού από φυτώρια.
· Να πεισθούν οι τοπικές αρχές για τους κινδύνους που ελλοχεύουν και να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα, έστω και αν αυτό σημαίνει μείωση του αστικού και περιαστικού πράσινου.
· Μια επίσκεψη στους δικτυακούς τόπους που αναφέρονται στη βιβλιογραφία στο τέλος του άρθρου, είναι αρκετή για να πείσει και τον πιο δύσπιστο.
Προσοχή όμως γιατί υπάρχουν και άλλα δένδρα που έχουν κάποιες ομοιότητες με τον Αΐλανθο.
Τα λουλούδια είναι ισχυρά αλλεργιογόνα. Οι κηπουροί που μεταχειρίζονται  το δέντρο με γυμνά
χέρια μπορεί να βγάλουν εξανθήματα. Η οσμή του φυλλώματος  είναι έντονα δυσάρεστη και μπορεί να προκαλέσει πονοκέφαλο, ναυτία, ρινίτιδα και επιπεφυκίτιδα.
Ο φλοιός και τα φύλλα περιέχουν σαπωνίνες, κασσινοειδή, και άλλες πικρές ενώσεις που αποθαρρύνουν την κατανάλωση .
Τρόποι αντιμετώπισης:Συνέχεια του κειμένου εδώ
Κάποτε καλλιεργήθηκε  σαν διακοσμητικό φυτό στη Βόρεια Αμερική, και είναι ακόμα διαθέσιμο στα φυτώρια. Μερικές φορές είναι καλό για τη δημιουργία ανεμοφρακτών στις αστικές περιοχές,αλλά τα τελευταία χρόνια το φυτεύουν  όλο και λιγότερο  λόγω της  δυσάρεστης οσμής του και της ισχυρής τάσης  του να εξαπλώνεται. Στην  υπόλοιπη Αμερική έχουν δημιουργηθεί ολόκληρα δίκτυα εξολόθρευσης..Δείτε στο τέλος τους συνδέσμους.

Πελοπόννησος  2012 στα πρώην καμμένα*

Για το πρόβλημα  έγραψαν οι καθηγητές Φωτιάδης, Κυριαζόπουλος, Φραγκάκης,και η έρευνα έχει δημοσιευθεί εδώ
Η συμπεριφορά των ζιζανίων Ailanthus altissima και οι επιπτώσεις τους στα φυσικά οικοσυστήματα.
Ο Ailanthus altissima είναι ένα χωροκατακτητικό  δέντρο για τη χλωρίδα της Ελλάδας και θα μπορούσε να αποτελέσει σοβαρή απειλή για τη βιοποικιλότητα και τη λειτουργία των οικοσυστημάτων. Ο σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν να διερευνήσει την εξάπλωση του  σε αστικές και μη αστικές περιοχές της Βόρειας και  της Κεντρικής Ελλάδας, αλλά και να αξιολογήσει τις επιπτώσεις της εξάπλωσης του είδους στην σύνθεση όσο και στη χλωριδική ποικιλότητα στα φυσικά οικοσυστήματα.
Η εξάπλωση του Ailanthus altissima σε αστικές περιοχές είναι πολύ έντονη, κυρίως σε εγκαταλελειμμένα μέρη (35,29%). Συνήθως βρίσκονται σε μη αστικές περιοχές ειδικά σαν φράκτες σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις (36%) και γειτονικούς υγρότοπους (17%).
Είναι λιγότερο συχνή η παρουσία του  στα δάση (4%), σε θαμνώδεις εκτάσεις (11%) και σε λιβάδια (9%).
 Η εξάπλωση του Ailanthus altissima στα αστικά φυσικά οικοσυστήματα είναι σχετικά πρόσφατη.
Πηγή:Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος, Εργαστήριο Δασικής Βοτανικής, Γεωβοτανικής, Θεσσαλονίκη, Ελλάδα.

Τα έργα του Ομέρ Πριόνη αν θυμάστε .....

Η αντίθετη άποψη τώρα.
Το είδος έχει μια μακρά ιστορία στη λαϊκή ιατρική και την κουλτούρα της Ασίας.
Παρέχει σκιά, φάρμακα, ξυλεία, είδη ένδυσης, και τροφή για τον άνθρωπο.Στην Κίνα, το δέντρο του ουρανού έχει μια πλούσια  και παλιά ιστορία. Αναφέρεται στο παλαιότερο σωζόμενο κινέζικο κείμενο,και σε άλλα αργότερα για τις  χρήσιμες ιδιότητες του σε πολλές ασθένειες ,από  ψυχικές έως και την φαλάκρα!!
Οι  αντισπασμωδικές, στυπτικές, αντικαταθλιπτικές, διουρητικές, εμετικές και  αντιπυρετικές ιδιότητες του φλοιού  της ρίζας και των βλαστών του δέντρου, με ειδικούς χειρισμούς, έχουν χρησιμοποιηθεί   θεραπευτικά  σε πλήθος ασθενειών από την Κινέζικη παράδοση.
Τα φύλλα  χρησιμοποιούνται σαν λοσιόν σε δερματικές  παθήσεις  σοβαρές ή και πιο συνηθισμένες όπως η σμηγματόρροια και  η ψώρα.
Τα λουλούδια  έχουν χρησιμοποιηθεί για την ρύθμιση της εμμηνόρροιας και τη θεραπεία οφθαλμικών παθήσεων.
Άλλες χρήσεις: σαν ζιζανιοκτόνο, και εντομοκτόνο. Τα  θρυμματισμένα φύλλα και λουλούδια είναι εντομοαπωθητικά. Τα δέντρα φυτεύονται  σε  βαλτώδεις περιοχές για την αποστράγγιση του εδάφους, τη σταθεροποίηση του  και για να εμποδίσουν την αναπαραγωγή των κουνουπιών.Λόγω του ότι είναι ανεκτικά στη ρύπανση του εδάφους μπορούν επίσης  να χρησιμοποιηθούν για  την αποκατάσταση μολυσμένων περιοχών. Στην Κίνα το δέντρο καλλιεργείται και για εμπορικούς
σκοπούς σαν οικοδεσπότης του Attacus Cynthia, ενός είδους μεταξοσκώληκα που παράγει χοντρό και πολύ ανθεκτικό μετάξι.
Το ξύλο χρησιμοποιείται για μικρά εργαλεία, σαν καυσόξυλα και κάρβουνα, αν και δεν είναι καλής ποιότητας. Είναι ελαφρύ και δεν επεξεργάζεται εύκολα.
Μία κίτρινη χρωστική ουσία  λαμβάνεται από τα φύλλα.
Τα φύλλα και το ξύλο  χρησιμοποιούνται στην χαρτοποιία. Οι σπόροι είναι  καλή πηγή ελαίων. Περιέχουν  56% λιπαρά  και 23%  πρωτεΐνες. Αρωματικά έλαια και ρητίνες λαμβάνονται από το φλοιό   του δέντρου που χρησιμοποιούνται ως θυμίαμα στους Ναούς αλλά και σαν φάρμακα.

Ινδική Εφημερίδα της παραδοσιακής γνώσης
Η συμβολή του Ailanthus altissima στην καταπολέμηση της  ξηρασίας και την εξασφάλιση των πόρων διαβίωσης  των φτωχών.
http://nopr.niscair.res.in/bitstream/123456789/11071/1/IJTK%2010(1)%20102-113.pdf

Περισσότερες πληροφορίες για την αλληλεπίδρασή* του με τα άλλα είδη εδώ
Πληροφορίες για τις ζιζανιοκτόνες ιδιότητες του  Ailanthus εδώ και εδώ
Οι εργαστηριακές μελέτες δείχνουν ότι το δέντρο από τον ουρανό μπορεί να έχει ένα σπουδαίο ρόλο στη σύγχρονη ιατρική.
Χημικά συστατικά(κάντε κλικ)
Σχολή Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων University of  Technology Κίνα.
Ailanthus altissima  και Αλληλοπάθεια
Ο Ailanthus excelsa είναι ένα ακόμη είδος του δέντρου,που ευδοκιμεί κυρίως στη Βόρεια Ελλάδα.

Παρτέρι αφημένο για δύο χρόνια στην τύχη του. Πειραιάς*.

Συμπέρασμα.
Όπως φαίνεται από τα παραπάνω,οι απόψεις που έχουν διαμορφωθεί  για την χρησιμότητα του Αείλανθου διαφέρουν πολύ.
 Η γνώμη μου είναι να δείξουμε λίγη περισσότερη προσοχή(δείτε τους συνδέσμους)
 Το θέμα χρειάζεται μελέτη και ειδικούς χειρισμούς.
Να μην αφήνουμε αφύτευτα σημεία, μήπως και σταματήσει ο Ουρανός να μας πετάει δέντρα.
Και φυσικά οι Δήμοι να προσέξουν τι φυτεύουν και πως περιποιούνται το πράσινο.
Αν έχετε κάποιες γνώσεις γύρω απ'αυτό το θέμα που θέλετε να μοιραστείτε, παρακαλώ στείλτε ένα σχόλιο.
Εικόνες και πηγές.
(1)Φωτογράφος: Chuck Bargeron
 Πανεπιστήμιο της Γεωργίας, Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής
http://www.invasive.org/browse/detail.cfm?imgnum=1150029
(2)http://fr.wikipedia.org/wiki/Ailanthus_altissima
Ηνωμένες Πολιτείες Υπουργείο Γεωργίας. Ailanthus altissima .
http://plants.usda.gov/java/profile?symbol=AIAL
Το Δίκτυο Bugwood για τα χωροκατακτητικά φυτά
http://www.invasive.org/eastern/eppc/ailanthus.html
Εκδόσεις ACS. Απομόνωση των φυτοτοξικών ενώσεων από το 'Δέντρο από τον Ουρανό".
http://pubs.acs.org/cgi-bin/abstract.cgi/jafcau/2003/51/i05/abs/jf020686+. html
*Δική μου πρόχειρη φωτογράφιση.