Οδοιπορικό στον Ελαιώνα

Η περιοχή του Ελαιώνα.Αεροφωτογραφία 1984.
(οι εικόνες μεγαλώνουν)


Σημερινή κατάσταση

Γεωγραφική θέση -Χαρακτηριστικά-Ιστορική εξέλιξη της περιοχής

Δείτε από ψηλά που ζούμε. Το μόνο πράσινο σημείο τελικά είναι ο Εθνικός Κήπος;
H αφήγηση  είναι από επίσημη πηγή. Προέρχεται από το υπουργείο περιβάλλοντος.
Η περιοχή του Ελαιώνα (περίπου 9.000 στρ.) γνωστή από την αρχαιότητα με τα ίδιο τοπωνύμιο , εμπίπτει στα διοικητικά όρια των δήμων Αθηναίων, Αιγάλεω, Περιστερίου, Ταύρου και Αγ. Ιωάννη Ρέντη, και καταλαμβάνει κεντρική περιοχή του οικιστικού ιστού της Πρωτεύουσας (απέχει 3 χλμ. από την Ομόνοια). Συνδέει τις αναβαθμισμένες ανατολικές με τις υποβαθμισμένες δυτικές συνοικίες της Αθήνας, επηρεάζει σημαντικά την οικονομική της ζωή και συγχρόνως διαθέτει ελεύθερη γη που θα μπορούσε με κατάλληλες ρυθμίσεις να ανακουφίσει την πνιγμένη με μπετόν νεφόπληκτη Αθήνα.

Αγίας Άννης και Ιερά Οδός. Στο βωβοχωριό. Επίσκεψη καλοκαίρι του 2012.
Η περιοχή τέμνεται από μεγάλους οδικούς άξονες με διαμπερή κυκλοφορία (Εθνική Οδός, Λ.Αθηνών, Ιερά Οδός, Πέτρου Ράλλη) και από τις γραμμές του ΟΣΕ , ενώ το τοπικό οδικό δίκτυο είναι ανεπαρκές έως ανύπαρκτο.
Συμπίπτει με τον Ιερό Ελαιώνα των αρχαίων Αθηναίων που ήταν επιπλέον περιοχή αναψυχής και εξοχικών περιπάτων.

Η σημερινή Ιερά οδός που τον διασχίζει από ανατολικά προς δυτικά ακολουθεί με ελάχιστες αποκλίσεις την πορεία της αρχαίας, εκατέρωθεν της οποίας υπήρχαν τα νεκροταφεία της πόλεως των Αθηνών. Η έκταση των ελαιόδενδρων στη θέση των ΤΕΙ Αιγάλεω, εκεί που διασταυρώνεται η Π. Ράλλη με την Θηβών αποτελεί το μοναδικό εναπομείναν δείγμα του κάποτε φυσικού "ελαιοτοπίου" που συνδέεται με την ιστορική ονομασία της περιοχής. Τα Βυζαντινά και Νεώτερα μνημεία, σχεδόν εξαφανισμένα και αυτά ανακαλύπτονται σποραδικά από τους μικρού μεγέθους ναούς, που βρίσκονται ως επί το πλείστον δυτικά του άξονα της Aγ. 'Αννης.

Ότι έμεινε από ελιές. Αγίας Άννης και Π.Ράλλη.2012

Πρόκειται για την περιοχή της Πρωτεύουσας με τη μακροβιότερη βιομηχανική ιστορία, από τα ελαιοτριβεία και τα κεραμοποιεία (κοντά στην Ιερά Οδό) του 18ου και 19ου αιώνα, τα προπολεμικά σαπωνοποιεία και χαρτοποιεία, μέχρι τις πιο πρόσφατες "πιάτσες" των βυρσοδεψείων κατά μήκος της οδού Ορφέως. των δεκαετιών του '50 και του '60 και έως τα σύγχρονα συγκροτήματα πολυεπιχειρήσεων των κλάδων τροφίμων χημικών προϊόντων ηλεκτρικών συσκευών και πλαστικών.
Στο μεσοπόλεμο, τμήματα της περιοχής προμήθευαν με κηπευτικά την πόλη της Αθήνας. Υπολείμματα των παραπάνω εκτάσεων μαζί με τις κατοικίες των γαιoκτημόνων σώζονται ακόμα.

Λαχανόκηποι-σκουπίδια και κυκλοφοριακό χάος στην οδό Ορφέως. Ποιοι νομίζετε πως τρέφονται μ' αυτά τα λαχανικά;

Ο Ελαιώνας σήμερα με τις 2.000 περίπου βιομηχανικές-βιοτεχνικές μονάδες και τους 40.000 απασχολούμενους στον δευτερογενή τομέα δεν κατέχει απλά σημαντικό μερίδιο του βιομηχανικού παραγωγικού δυναμικού της Πρωτεύουσας αλλά και ολόκληρης της Χώρας.

Οι δεσμοί που αναπτύχθηκαν μεταξύ της βιομηχανικής δραστηριότητας και του χώρου του Ελαιώνα είχαν ως αφετηρία πλεονεκτήματα, που αφορούσαν την θέση του αφ' ενός και τις φυσικές του ιδιότητες αφ' ετέρου :

Περπατώ φωτογραφίζοντας  την άκρη του δρόμου.

α) Θέση κομβική και προνομιακή αφού συνδυάζει γειτνίαση με το πρώτο λιμάνι της Χώρας, την μεγαλύτερη καταναλωτική αγορά και τις περιοχές κατοικίας με διαθέσιμο εργατικό δυναμικό. θέση επίσης κεντρική ως προς την πληθωρική οικοδομική δραστηριότητα στο Λεκανοπέδιο, κατά τις δεκαετίες του '60 και '70.

Είναι φανερό.Την πίσσα την έριξαν με κουβά!!

β) Φυσικές ιδιότητες ιδανικές για τους πρωτοεμφανιζόμενους βιομηχανικούς κλάδους (κεραμοποιεία, βυρσοδεψεία, σαπωνοποιεία κ.λ.π.) λόγω των άφθονων τότε υπογείων υδάτων, της καταλληλότητας του χώματος για αργιλοληψίες, του χαμηλού υψομέτρου και της ευνοϊκής τοπογραφίας (πεδινή θέση, ομαλό έδαφος) . Πρόσθετο πλεονέκτημα συνιστά και η διάθεση μεγάλων εκτάσεων με χαμηλές τιμές γης για την κάλυψη των αναγκών εκτατικής ανάπτυξης των βιομηχανικών εγκαταστάσεων.

Δρόμοι μεγαλείο τεχνικής...

Παρότι πολλά από τα παραπάνω πλεονεκτήματα περιορίσθηκαν ή και εξαντλήθηκαν με την πάροδο του χρόνου και την βιομηχανική εκμετάλλευση (υπόγεια νερά, καταλληλότητα χώματος για αργιλοληψίες κ.λ.π.), ο Ελαιώνας εξακολουθεί ακόμα και σήμερα να διαθέτει χαρακτηριστικά που έλκουν την βιομηχανική δραστηριότητα όπως :
γειτνίαση με το μεγαλύτερο καταναλωτικό κέντρο της Χώρας και το λιμάνι του Πειραιά,
κυκλοφοριακή υποδομή στην περίμετρο του Ελαιώνα και κομβική κυκλοφοριακή θέση η οποία συνιστά και σήμερα σημαντικό πλεονέκτημα της περιοχής ιδιαίτερα για κλάδους με υψηλά μεταφορικά κόστη ,προσφερόμενες μεταφορικές υπηρεσίες,διάθεση εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού,γειτνίαση με συνεργαζόμενες μονάδες κ.λ.π

Διακοσμητικά........

Και τελειώνοντας την πολύ κατατοπιστική επίσημη αφήγηση, δύο στιγμιότυπα  από την

πυρκαγιά  που ξέσπασε στον καταυλισμό των Ρομά.

 Αθήνα - 16/8/2012

Σχόλια στο κείμενο:
Στα πλεονεκτήματα της περιοχής ούτε καν αναφέρεται η ύπαρξη και η χρησιμότητα του ρέματος του Προφήτη Δανιήλ και του Κηφισού, που υπήρξαν οι απαραίτητοι αποχετευτικοί αγωγοί απομάκρυνσης των τοξικών λυμάτων  κάθε  βιομηχανίας και βιοτεχνίας που αναπτύχθηκε γύρω τους σε εποχές που δεν υπήρχε αποχετευτικό δίκτυο.

Ωραίες οι μισές αλήθειες αλλά δεν λειτουργούν για πάντα.....
Συνεχίζεται........
Εικόνες και πηγές
Η περιοχή του Ελαιώνα.Αεροφωτογραφία 1984.
http://www.minenv.gr/3/31/313/31304/00/l_3130409.jpg
Παλιά χαρτοβιομηχανία
http://www.minenv.gr/3/31/313/31304/g3130404.html
http://ethel-sinadelfos.blogspot.com
Κείμενα που συνδέονται
1.Κηφισός και Ιλισός -Οι Αττικοί "δράκοντες" του νερού
http://amazonsday.blogspot.gr/2013/07/blog-post_5.html
2.Ο Ασωπός της Αθήνας:το ρέμα του Προφήτη Δανιήλ
http://amazonsday.blogspot.gr/2013/07/blog-post_399.html